Мектеп__ №28__ Мерзiм__05.09.2015 №_1____
Тақырып: Біз осындай баламыз
Құндылық: мейірімділік. Өзін-өзі тану Қасиеттер: сүйіспеншілік, мейірім, ізгілік.
Мұғалiм Жапаркүлова Ф
Сынып 2 «А,Ә»
Сабақ мақсаты: «Өзін-өзі тану» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
2-сыныпқа арналған «Өзін-өзі тану» пәнінің мазмұнымен таныстыру ;
өзін және айналасын тануға деген қызығушылықтарын арттыру ;
ізгілікке тәрбиелеу .
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Өзіңді тану» жаттау бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
Өзін-өзі тану сабақтарында не үйрендіңдер?
Өз бойыңда қандай қасиеттер болғанын қалайсын?
Өз бойыңда қандай қасиеттер болғанын қалайсың?
Сабақ барысын талқылау:
4. Әңгімелесу
«Мен қандаймын?», «Жақсы болу-өзіңнен»-деген өлең жолдарындағы ойларды айқындау түсу үшін сұрақ қойылады.
Жаман болу –өзіңнен, Жамандық көрсең біреуден,
Жаман болу –өзіңнен. Мен қандаймын ?- деп ойла.
Өзіңді өзің ая да, Өзіңді өзің қолыңа ал,
Өзіңнен үйрен,өзіңнен. Өзіңсің ақыл айнасы.
Жақсылық көрсең біреуден, Тиеді саған мәні бар,
Мен қандаймын?- деп ойла. «Өзіңді тану»пайдасы.
Дәйексөз
«Өзіңді танығанда ғана өзгені білесің» А.Пивен
5.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
Оқушылар суреттегі алма ағашында көрсетілген өзін-өзі танудан үйренген құндылықтар туралы түсініктерін айтып береді.
Олар әдептілік,білім,қайырымдылық,достық,табиғат,Отан,денсаулық,отбасы,махаббат,бірлік сынды құндылықтар.
Дәптермен жұмыс
Кіші шеңберлердің ішіндегі әріптерден мейірім,қамқорлық,тазалық,денсаулық,рақмет,кешіріңіз деген сөздерді құрап,торкөздерге жазыңдар.
Топпен ән айту. 3 мин.
«Біз бақытты балдырғандар» Сөзі: М.Әлімбаев Әні:Ө.Байділдаев
Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Біз бақытты баламыз» өлеңін жаттап келіңдер. Келесі сабаққа «Балапан» әңгімесін оқып келу.
6. Қорытындылау. Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
Өзін-өзі тану сабақтары арқылы өзін, басқа адамдарды және қоршаған ортаны тани алады. Сүйіспеншілік, отбасы жақсылық, достық, бақыт, білім сияқты ең асыл құндылықтар.
Балалардың денесі, ойы сергітіледі.
Балалар денелерін түзу ұстап, бастарын жоғары көтеріп, ыңғайланып отырады. Көздерін жұмуына да болады. Ауаны терең жұтып, еркін тыныстайды, денелерін бос ұстап, айналадағы барлық тіршілік иесі оларды аялап, қоршап, қамқор болып жатқанын сезінеді. Тұла бойлары жақсылыққа, махаббатқа толғанын сезінуге ұмтылады. Осылайша 3 минуттай отырады.
Мектеп__№11___ Мерзiм___09.09.2014_ №_2____
Тақырып: Біз осындай баламыз
Құндылық: мейірімділік. Өзін-өзі тану Қасиеттер: сүйіспеншілік, мейірім, ізгілік.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «А,Ә,Б»
Сабақ мақсаты: «Өзін-өзі тану» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
2-сыныпқа арналған «Өзін-өзі тану» пәнінің мазмұнымен таныстыру ;
өзін және айналасын тануға деген қызығушылықтарын арттыру ;
ізгілікке тәрбиелеу .
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Біз бақытты баламыз» жаттау «Балапан» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
Арман мен Нұрлан балапанға қандай қамқорлық көрсетті?
Сендер жазғы демалыс кезінде қандай қамқорлық істер жасай алдыңдар? Енді сол туралы әңгімелеп беріңдер.
Сабақ барысын талқылау:
Әңгімелесу
Балалар суреттерге қарап және берілген сұрақтарды қолдана отырып, «Біз осылай өсеміз» тақырыбына әңгіме құрастырыңдар.
Өсімдіктер мен жан-жануарлардың өсуі үшін не қажет?
Адамның дамуына не ықпал етеді?
Өскен сайын өз бойларыңнан қандай өзгерістер байқадыңдар?
Өз бойларыңда қандай қасиеттер болғанын қалайсыңдар?
5. Дәйексөз
Мұғалім тақтаға «Өзіңді тану арқылы өмірдің ақиқатын түсінесің» халық даналығы, деп жазып қояды.
- «Өзіңді тану арқылы өмірдің ақиқатын түсінесің» делінген халық даналығында үлкен мән бар. Шынайы өмірде жағымды да, жағымсыз да құбылыстар, әрекеттер кездесуі мүмкін. Соларды ажырата білу аркылы өмірдің жағымды жақтарын бойымызға сіңіріп, жақсы өмір сүруге, адамдарға және айналамызға қуаныш, бақыт сыйлай білуге үйренеміз.Балалар дәптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындагы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазып алады.Өзін-өзі танудың жақсы сөздерін еске түсіру мақсатында үйге мынадай тапсырма беріледі.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
Ойын. «Мен қандай баламын?»
Өзін-өзі танудың 2-сыныптағы алғашқы сабағы болғандықтан өзін-өзі тануды алдымен өзінен бастау керектігін оқушылардың есіне түсіру мақсатында мынадай ойын ұйымдастырылады..
Ойынның шарты бойынша мұғалім мынадай тапсырма береді: «Айнаға қарап тұрып, өздеріңнің бір жыл ішінде қалай өзгергендерің туралы ойланыңдар». Мейлі ол, сыртқы келбеті болсын, мейлі ол ішкі ойлары болсын, мейлі ол, ақылдары мен адамгершілік қасиеттері болсын, мейлі ол жақын, туыстарымен, достарымен қарым-қатынастары болсын. Ойлануга 1-2 минут уақыт беріледі. Оқушылардың ойын жетелеу үшін мұғалім мынадай сұрақтар қоюы мүмкін:
1 -сыныпта сен нені жақсы көруші едің? Ал қазір ше?
Не істей алмаушы едің? Ал қазір қолыңнан не келеді?
Былтыр сен нені армандадың? Ал биыл ше?
1 - сыныпта досың қанша еді? Ал қазір ше? Балалардың жауаптары.
Топпен ән айту. 3 мин.
«Біз осылай өсеміз» Сөзі: М.Әлімбаев Әні:И.Нүсіпбаев
Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Кел балалар күлейік» өлеңін жаттап келіңдер. Келесі сабаққа «Бос қайық» аңыз әңгімесін оқып келу.
Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_ Мерзiм____16.09.2014 №_3____
Тақырып: Көңіл күйімізді басқара білейік
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: ұстамдылық, сабырлық, ризашылық.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «А,Ә,Б»
Сабақ мақсаты: «Махаббат», «бақыт», «адамгершілік» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту Міндеті:
жағымды қарым-қатынастар туралы түсінік беру;
ұстамдылық іскерліктерін дамыту;
әр түрлі жағдайларда өзін үстай білуге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Көңіл күйімізді көтере білейік» жаттау «Бос қайық» аңыз әңгіме бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
Бүгінгі көңіл күйлерің қандай?
Аңызда адамның қандай көңіл күйі сөз болады?
Өздерің қандай қорытынды жасар едіңдер?
Сабақ барысын талқылау:
Әңгімелесу
Оқушылардың айналасындағы адамдардың, өзінің көңіл күйі туралы сезінгендерін ортаға салып айтулары үшінсұратар қойылады.
Ренжіген немесе қуанған кездеріңде өздеріңді қалай ұстайсыңдар?
Адамдардың көңіл күйі сендерге қалай әсер етеді?
5. Дәйексөз
Мұғалім тақтага «Кулкі - көңіл ажары» қазақ халық мақалы, деп жазып қояды.
- Адам әр түрлі жағдайларға байланысты ренжуі, жабырқауы, қабағының қатыңқы болуы, тіпті ашулануы мүмкін. Сондай жағдайларда адамның жылы шырай танытуы, жымиып қарауы, күлімсіреуі, қандай сөзді, істі болмасын күліп тұрып қабылдауы көңілді сергітіп жібереді. «Күлкі - көңіл ажары» деген осы. Бүдан басқа да халық арасында күлкі өмірді ұзартады, деген сөз бар. Өйткені барлық уақытта да көңілді жүрсең, өміріңнің үзақ болатыны да сөзсіз. - Балалар, біздің бүгінгі сабағымыз «Көңіл күйімізді басқара білейік» деп аталады. Бұл дегеніміз қандай жағдайда болмасын сабыр сақтап, өзімізді ұстай білуімізді және өзімізге, айналамызға қуаныш сыйлауымызды білдіреді. Ол үшін алдымен көңіл күй сезімдерін ажыратып білуіміз керек.
Балалар дәптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындагы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазып алады.
Оқушылар «бір, екі, үш» деп санап үш топқа бөлінеді. 1-топ «Айым», 2-топ «Күнім», 3-топ «Жұлдызым» деп аталады. Осы топтар сабақ басталғаннан аяқталғанға дейінгі тапсырмаларды топ болып орындайды. Сабақ соңында жеңімпаз топ анықталады.
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс. «Көңіл күйім қандай?»
Балалардың жауаптары жаттығу арқылы бекітіледі.
Мұғалім адамның әр түрлі көңіл күйін бейнелейтін суреттерді үшке бөліп (үш тоща арнап) тақтага іледі. Әр топ өз тапсырмалары бойынша берілген суреттердегі адамның көңіл күйін ажыратады. Мұғалім мынадай сұрақ қояды?
• Балалар, қай көңіл күйдегі адамның бет әлпеті сендерге
ұнады? Неліктен?
Алынған жауаптарды мүғалім өз ойымен түйіндейді.
- Дұрыс айтасыңдар! Көңілді, қуанышты адамның жүзі де әдемі. Қараған сайын қарағың келеді. Ал ашулы адамның жүзі де адамды өзіне тартпайды. Сондықтан қолдан келгенше ашулы сезімдерімізді ақылмен іштей жеңіп, көңілді жүргеніміз дұрыс. Ол біздің адамдарға, айналаға деген махаббатымызды (сүйіспеншілігімізді) оятады және бақытты өмір сүруімізге көмектеседі.
«Өзін-өзі танудың» өнегелі сөздерін үш топ кезектесіп оқиды және өз сөздерімен мағынасын түсіндіреді. Бет әлпетіне қарап адамдарды жайдары, жылы жүзді, түсі суық, ренжулі деп ажыратуға болады. Жақсы көңіл күй адамға қуат береді. Ал сабырлы болу - адамның әр түрлі жағдайларда өзін ұстай білуі, ұстамды болуы.
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Біз көңілді баламыз» Сөзі: Е.Өтетілеуов
Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Тиін мен қасқыр» аңыз әңгімесін оқып келу.
9. Қорытындылау Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин. «Көңіл күйімізді басқара білейік» деп аталады.Бұл дегеніміз қандай жағдайда болмасын сабыр сақтап,өзімізді ұстай білуімізді қандай жағдайда болмасын сабыр сақтап,өзімізді ұстай білуімізді жәнеөзімізге,айналамызға қуаныш сыйлауымызды білдіреді. Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады. Табиғаттың сұлулылығы соншалықты, караған сайын қарай бергің келеді. Ондағы сұлу да нәзік гүлдерге, самғай үшқан құстарға қызыға қараймыз. Бір сәт қасымызда мүлгіп тұрған тауға қарап оның үшар басына шыққымыз келіп кетті. Сол сәтте Табиғат-анамыз естіп тұрғандай, бізді әр түрлі түстерімен әсем көрінетін кемпірқосаққа айналдырып, аспан аясына орналастырды.
Қандай керемет! Биіктен сан түрлі шашақ шашып, нүрға бөленген қандай ғанибет! Біздін түрлі түсті сәулелерімізге қуана қарап, мәз-мәйрам болған балалар. Көктен қарағанда табиғат
сұлулығы бүрынғысынан да құлпырып кеткендей! Осындай сұлулыққа шын тамсанған, қызыға қараған сезімімізден бойымыз сұлулық пен жылылыққа бөленгендей. Осы сұлулық пен жылылықты ұзақ сақтауға іштей уәде етіп, бұрынғы қалпымызға келейік.
Мектеп__№11_____ Мерзiм____23.09.2014____ №_4____
Тақырып: Көңіл күйімізді басқара білейік
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: ұстамдылық, сабырлық, ризашылық.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «А,Ә,Б»
Сабақ мақсаты: «Махаббат», «бақыт», «адамгершілік» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту Міндеті:
жағымды қарым-қатынастар туралы түсінік беру;
ұстамдылық іскерліктерін дамыту;
әр түрлі жағдайларда өзін үстай білуге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Тиін мен қасқыр» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
1.Тиін неліктен үнемі көңілді жүреді?
2.Жақсы көңіл күйде жүру үшін адам бойында қандай қасиеттер болу керек?
Сабақ барысын талқылау:
4Әңгімелесу
Оқушылардың айналасындағы адамдардың, өзінің көңіл күйі туралы сезінгендерін ортаға салып айтулары үшінсұратар қойылады.
Ренжіген немесе қуанған кездеріңде өздеріңді қалай ұстайсыңдар?
Адамдардың көңіл күйі сендерге қалай әсер етеді?
5. . Дәйексөз
Мұғалім тақтага «Өмір деген жарыста, шаттанған, дос қалыспа!, деп жазып қояды.Адам әр түрлі жағдайларға байланысты ренжуі, жабырқауы, қабағының қатыңқы болуы, тіпті ашулануы мүмкін. Сондай жағдайларда адамның жылы шырай танытуы, жымиып қарауы, күлімсіреуі, қандай сөзді, істі болмасын күліп тұрып қабылдауы көңілді сергітіп жібереді. Бүдан басқа да халық арасында күлкі өмірді ұзартады, деген сөз бар. Өйткені барлық уақытта да көңілді жүрсең, өміріңнің үзақ болатыны да сөзсіз.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
Сахналау «Мен әртіспін» Мынадай тапсырмалар беріледі:
Қуанышты күйді көрсететін көрініс
Ренішті күйді көрсететін көрініс
Таңғалуды сипаттайтын көрініс
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Біз көңілді баламыз» Сөзі: Е.Өтетілеуов
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Табанды бала» аңыз әңгімесін оқып келу.
9. Қорынындылау Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
«Көңіл күйімізді басқара білейік» деп аталады.Бұл дегеніміз қандай жағдайда болмасын сабыр сақтап,өзімізді ұстай білуімізді қандай жағдайда болмасын сабыр сақтап,өзімізді ұстай білуімізді жәнеөзімізге,айналамызға қуаныш сыйлауымызды білдіреді.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____________ Мерзiм_____30.09.2014____ №_5____
Тақырып: Оқуға құштарлық
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: білімді, еңбекқор.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «А,Ә,Б»
Сабақ мақсаты: «Білім», «махаббат», « адамгершілік» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту Міндеті:
оқу-білімнің адам өміріндегі маңызы туралы түсінік беру;
оқуға, білім алуға деген ынталарын дамыту;
кітапты қадірлеуге, еңбекті сүюге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Табанды бала» аңыз әңгіме бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
1. Бала өз мақсатына қалай жетті?
2. Баланың ғалым болуына қандай қасиеттері көмектесті?
Сабақ барысын талқылау:
4. Әңгімелесу
-Адамға білім не үшін қажет?
-Оқу кезінде қандай қиындықтар кездеседі?
-Оларды қалай жеңуге болады деп ойлайсыз?
--Білімді болу үшін адамға қандай қасиеттер қажет деп ойлайсыңдар?
5. Дәйексөз
Балалардың жауаптары сабақтың дәйексөзімен туйінделеді.
Мұғалім тақтаға «Білекті бірді жығар, білімді мыңды жығар» Қазақ халық мақалы , деп жазып қояды.
- Балалар, кітап оқу арқылы білімді боласың. Білімді адам -ол күшті адам. Өйткені адам білімнің арқасында өмірдің ақиқатын танып біледі. Көп білсең адамдарға ақыл-кеңес бере
аласың, сыйға бөленесің. Біліміңнің көп болғандығынан барлық жағдайларда сөзбен, ақылмен жеңе аласың. Сондықтан да халық «Білекті бірді жығар, білімді мынды жығар» деп айтқан.
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс. Дәптермен жұмыс
Жоғарыда айтылып, талқыланған әңгімеден түйген ойлар дәптерде берілген тапсырма арқылы бекітіледі.
- Бақытты балалар елінің суреті арасынан жазу жазылатындай етіп бос қалдырылған жолдарға олардың бақытты болуына нелер көмектескенін жазыңдар. Балалар
тапсырманы дәптерде орындайды, орындап біткен соң жария етеді.
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Бақытты балалық шақ» Сөзі: Ж.Тұрбеков Әні: Ә.Еспаев
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Кітаптың жыры» өлеңін жаттап келу.
9.Қорытындылау Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.Білім адам игілігіне қызмет етеді. білім алу қызығушылық, еңбекқорлық және табандылық танытуды қажет етеді.
Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады. Табиғаттың сұлулылығы соншалықты, караған сайын қарай бергің келеді. Ондағы сұлу да нәзік гүлдерге, самғай үшқан құстарға қызыға қараймыз. Бір сәт қасымызда мүлгіп тұрған тауға қарап оның үшар басына шыққымыз келіп кетті. Сол сәтте Табиғат-анамыз естіп тұрғандай, бізді әр түрлі түстерімен әсем көрінетін кемпірқосаққа айналдырып, аспан аясына орналастырды.
Қандай керемет! Биіктен сан түрлі шашақ шашып, нүрға бөленген қандай ғанибет! Біздін түрлі түсті сәулелерімізге қуана қарап, мәз-мәйрам болған балалар. Көктен қарағанда табиғат
сұлулығы бүрынғысынан да құлпырып кеткендей! Осындай сұлулыққа шын тамсанған, қызыға қараған сезімімізден бойымыз сұлулық пен жылылыққа бөленгендей. Осы сұлулық пен жылылықты ұзақ сақтауға іштей уәде етіп, бұрынғы қалпымызға келейік.
Мектеп__№11__________ Мерзiм____07.10.2014__ №_6____
Тақырып: Оқуға құштарлық
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: білімді, еңбекқор.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «А,Ә,Б»
Сабақ мақсаты: «Білім», «махаббат», « адамгершілік» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту Міндеті:
оқу-білімнің адам өміріндегі маңызы туралы түсінік беру;
оқуға, білім алуға деген ынталарын дамыту;
кітапты қадірлеуге, еңбекті сүюге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Кітаптың жыры» аңыз әңгіме бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
1. Неліктен кітапты «ұстаз» деп атаймыз?
2. Кітаппен қалай дос болуға болады?
Сабақ барысын талқылау:
4. Оқулықта берілген мақал-мәтелдердің мағынасын түсініп, мүмкіндігінше жаттап алыңдар:
«Оқу – білім бұлағы».
«Білім – өмір шырағы».
«Оқу инемен құдық қазғандай».
«Оқу түбі - тоқу»
5.Дәйексөз «Оқусыз білім жоқ,білімсіз күнің жоқ»
Балалар, кітап оқу арқылы білімді боласың. Білімді адам – ол күшті адам. Өйткені адам білімнің арқасында өмірдің ақиқатын танып біледі. Көп білсең адамдарға ақыл-кеңес бере аласың, сыйға бөленесің. Біліміңнің көп болғандығынан барлық жағдайларда сөзбен, ақылмен жеңе аласың . сондықтанда халық «Оқусыз білім жоқ,білімсіз күнің жоқ» деп айтқан.
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
3топқа бөлініп, білім туралы мақал-мәтел айтып жарысады.
Дәптермен жұмыс
Берілген суреттерді пайдалана отырып, сөзжұмбақты шешіңдер.
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Кел, билейік!» Сөзі: М.Әлімбаев
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Өнерлі жігіт» аңыз әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11______ Мерзiм_____14.14.2014 №_7____
Тақырып: Менің ұстаздарым
Құндылық: ақиқат. Өзін-өзі тану Қасиеттер: сыйлау, құрметтеу.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «А,Ә,Б»
Сабақ мақсаты: «Білім», «еңбек», «сыйластық» адамгершілік құндылыктары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. мұғалім еңбегі туралы түсінік беру;
2. оқушының мұғалімге деген сүйіспеншілігін арттыру;
3. мұғалімді сыйлауға және оның еңбегін құрметтеуге, тәрбиелеу
Сабақ барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Өнерлі жігіт» аңыз әңгіме бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Әл-Фараби жігітке нені үйреткісі келді? Не үшін?
2.Шәкіртінің болашақта жақсы адам болып шығуына ұстазы қалай көмектесті?
3.білім адамға не үшін қажет деп ойлайсыңдар?
Сабақ барысын талқылау:
4. ӘңгімелесуМұғалім мен шәкірт арасындагы сыйластықты қарым- атынастарын дамыту мақсатында әңгімелесу ұйымдастырылады.
• Осы әннен мұғалімнің оқушысына деген қандай қамқорлығын сезіндіңдер?
Балалардың жауаптары.
Неліктен ұстаздың еңбегіне шәкірттері сыйластықпен қарайды
Иә, мұғалім - шәкіртіне ең жақын адам. Ол шәкірттерін үнемі биіктерден көргісі келеді.
-Ал сендер ұстаздарыңды қалай қуантар едіңдер?
Балалардың жауаптары.
- Иә, шәкірттерінің тек қана жақсы жақтарынан көрінуі, үлкен жетістіктерге жетуі - ұстаз үшін үлкен қуаныш.
5.Дәйексөз «Білім ~ өмір шырағы» қазақ халық мақалы, деп жазып қояды.
• «Білім - өмір шырағы» дегенді қалай түсінесіңдер?
Балалардың жауаптары. Жарық адамға қаншалықты қажет болатын болса, білім де адамға соншалықты қажет. Қараңғыда әрекет ету, өмір сүру қандай қиын болса, білімсіз адам боп жүру де сондай қиын. Өйткені сыртың адам болып жүргеніңмен, көп нәрсені білмегеніне, ажырата алмағаныңа, тани алмағанына іштей қиналасың. Өмірдегі құбылыстар мен әрекеттерді, құндылықтарды танып білу, ажырата алу біліммен келеді. Білімді жарықпен, шырақпен салыстыратыны сондықтан. Ал мүғалім осы білімді шәкіртке жеткізуші болып саналады.Балалар доптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазып алады.
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
Ойын. «Күн мен түн»Мұғалім сабақтың дәйексөзінің мағынасын ашуға септігін тигізетін мынадай ойынды ұйымдастыруына болады.
«Түн» дегенде балалар партаға бастарын қойып, көздерін жұмады. «Күн» дегенде түрлі қимылдар жасайды. «Күн» дегенде ойын жүргізуші жануарлардың, қүстардың, түрлі мамандық иелерінің қимылдарын немесе дыбыстарын салуды үсынады. Мысалы: ұшқан көбелектің, ызыңдаған масаның, аттың шабысын, жүргізушінің, күйшінің, әншінің қимылдарын салғызады. Осылайша «Күн», «Түн» сөздері, қимылдар алма-кезек қайталанып отырады.
7.Топпен ән айту. 3 мин. «Жарқын жүзді ұстазым» Сөзі: Ш.Смаханұлы, Әні:И.Нүсіпбаев
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Бақша ағаштары» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
Балалар, енді бір сәт тынышталып,көзіміздіжұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші..(сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші(сәл кідіріс жасаймын)Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11______ Мерзiм___21.10.2014__ №8_____
Тақырып: Менің ұстаздарым
Құндылық: ақиқат. Өзін-өзі тану Қасиеттер: сыйлау, құрметтеу.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «А,Ә,Б»
Сабақ мақсаты: «Білім», «еңбек», «сыйластық» адамгершілік құндылыктары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. мұғалім еңбегі туралы түсінік беру;
2. оқушының мұғалімге деген сүйіспеншілігін арттыру;
3. мұғалімді сыйлауға және оның еңбегін құрметтеуге, тәрбиелеу
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Бақша ағаштары» әңгіме бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
1. Бақша ағаштарының түзу және қисық өсулерінің себебі неде деп ойлайсыңдар?
2.Әкесі баласына қандай ақыл айтты?
3.Әкесінің әңгімесінен кейін баласы қандай қорытынды шығаруы мүмкін?
Сабақ барысын талқылау:
4. ӘңгімелесуОсы сабақта айтылатын негізгі ой әңгімелесу барысындажәне дәйексөзді түсіндіру барысында ашылады.
- Дүрыс айтасыңдар. Тәрбие, тәлім, білім, ақыл беретін адамдарды біз ұстаз дейміз. Ата-ана - ұстаз, мұғалім - ұстаз, үлкендер - ұстаз. Олар біздің жақсы адам болып өмір сүруімізге көмектеседі.
5. Дәйексөз тақтаға «Өмірдің өзі де ұстаз», «Ұстазы жақсының , ұстамы жақсы» халық даналығын, түсіндіреді.Балалар, жалпы біз кімнен немесе неден, тәлім-тәрбие, өнеге алсақ, үйренсек өзімізге соларды ұстаз санаймыз. Біз өмірден көп нәрсе үйренеміз. Өмірден көру арқылы қателіктерді болдырмауды, адамға жат қасиеттерді бойымызға сіңірмеуді, зиянды әрекеттерді жасамауды үйренеміз. Ең бастысы жақсы өмір сүруді ажыратып білеміз. Сондықтан «Өмірдің өзі де ұстаз» деген халык даналығы бекерге айтылмаған.Балалар, енді дәптердің соңында берілген «Менің дәйек сөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйек сөзді жазыңдар.
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
Сабақ барысында берілген тақырыпқа қатысты негізгі ойлар шығармашылық жумыста ұсынылған тапсырмаларды орындау арқылы бекітіледі.
1-тапсырма. Ойлан, тап! Ребусты шешіңдер.
Мұғалім тақтаға плакатқа салынган ребусты іледі.Ұлу „ сиыр ,„ тарақ ,„ „ қаз. Шешуі: ұстаз.2-тапсырма. «Ұстазды мақатау»Тақтаға сызылған «ұстаз» (ортасындағы дөңгелек ішіне «ұстаз» деген сөз жазылады, жан-жақтарынан кун шуақтары тәрізді сызықтар шығарылады) сұлбасының сызықтарын оқушылар «ұстаз кім?» сұрағына беретін жауаптарымен толтырады. Оқушылар кезектесіп айтады. Мүғалім тақтаға жазып отырады. Содан соң бәрі бірге қайталап айтады. Мысалы: үстаз - ақылшы, ұстаз - қамқоршы, үстаз - мүғалім, ұстаз -кітап.
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Ұстазым » Сөзі: Ш.Смаханұлы, Әні:И.Нүсіпбаев
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Үш дос» әңгімесін оқып келу.
9. Қорытындылау. Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
Ия шәкірттерінің тек қана жақсы жақтарынан көрінуі, үлкен жетістіктерге жетуі - ұстаз үшін үлкен қуаныш
-Балалар, енді бір сәт тынышталып, көзімізді жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_______ Мерзiм__28.10.2014____ №9_____
Тақырып: Үлкенге-құрмет, кішіге-ізет
Құндылық: сүйіспеншілік. Өзін-өзі тану Қасиеттер: сыйлау, құрметтеу, қамқорлық.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «А,Ә,Б»
Сабақ мақсаты: «Сыйластық», «құрмет» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. үлкендер мен кішілер арасындағы сыйластықты түсіндіру.
2. сыйластықты қарым-қатынас жасау іскерліктерін дамыту;
3. үлкендерді сыйлауға,кішілерге қамқор болуға тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Үш дос» әңгіме бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
1.Балалар неліктен бірге ойнай алмады?
2.Бір-бірімен сыйластықта болу үшін адамның боыйнда қандай қасиеттер болуы керек?
Сабақ барысын талқылау:
Әңгімелесу
Бұл сұрақтар арқылы оқушылардың қоғамда,отбасында және достары мен туыстары, басқа адамдар арасында қарым-қатынастарын қалыптастыруға,адам өміріндегі мәнін терең түсіне бастауына жетелейді.
-Өзіңді,өзгені құрметтей білесің бе?
-Өзара сыйластыққа қалай жетуге болады?
-Достарыңмен арада қандай сыйластық бар?
Балалардың жауаптары тыңдалады.
5. Дәйексөз
Шығармашылъқ жұмыс бойынша айтылган оқушылардың пікірлері' дәйексөздің мағынасын түсіндіру арқылы түйінделеді. Мұғалім тақтаға «Адал дос - өмірлік дос» халық даналығы, деп жазып қояды және оның мәнін түсіндіреді.
- Достар бір-біріне шынын айтса, досы үшін қай жағдайда
болмасын шыдамдылық танытса, досының мүддесін өзінікінен де жоғары койса - онда олар адал дос болады және бір-біріне әрқашан да сенеді. Бір-біріне сенген достар ұзақ достаса алады.
Сондыктан да халық «Адал дос - өмірлік дос» деп айтады.
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
Ойын – жаттығу. «Құрмет - ізет»
Тақтаға жапырақсыз ағаштардың суреті салынған плакаттарды іледі. Оқушыларға қағаздан жасалған ағаш жапырақтарын таратып береді. Жапырақтардың артқы бетіне құрметті, ізетті білдіретін сөздер жазылған, ал жолақтарға сөздер жазылмаған.
Дәптермен жұмыс
Оқушылардың достарына деген сүйіспеншіліктерін арттыру мақсатында дәптердегі тапсырма орындалады.
1-тапсырма:
«Менің айтар ақылым».Бос жолдарға қарындасыңа(сіңлі),ініңе арнап ақыл хат жаз.
2-тапсырма:
«Менің тыңдар ақылым».Үлкендердің ақылын жазыңдар.
Балалар тапсырмаларын орындап болғаннан кейін жария етеді.
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Құрметтеймін » өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Рақмет, ата!» әңгімесін оқып келу.
9. Қорытындылау. Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин. Өмірде адамдар бірін-бірі сыйлап,кешіре білсе, түсіне білсе, жақсы қарым-қатынас жасауға, ізгілікке жеткізеді. Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады. Табиғаттың сұлулылығы соншалықты, караған сайын қарай бергің келеді. Ондағы сұлу да нәзік гүлдерге, самғай үшқан құстарға қызыға қараймыз. Бір сәт қасымызда мүлгіп тұрған тауға қарап оның үшар басына шыққымыз келіп кетті. Сол сәтте Табиғат-анамыз естіп тұрғандай, бізді әр түрлі түстерімен әсем көрінетін кемпірқосаққа айналдырып, аспан аясына орналастырды.
Қандай керемет! Биіктен сан түрлі шашақ шашып, нүрға бөленген қандай ғанибет! Біздін түрлі түсті сәулелерімізге қуана қарап, мәз-мәйрам болған балалар. Көктен қарағанда табиғат
сұлулығы бүрынғысынан да құлпырып кеткендей! Осындай сұлулыққа шын тамсанған, қызыға қараған сезімімізден бойымыз сұлулық пен жылылыққа бөленгендей. Осы сұлулық пен жылылықты ұзақ сақтауға іштей уәде етіп, бұрынғы қалпымызға келейік.
Мектеп__№11________ Мерзiм_18.11.2014________ №10_____
Тақырып: Үлкенге-құрмет, кішіге-ізет
Құндылық: сүйіспеншілік. Өзін-өзі тану Қасиеттер: сыйлау, құрметтеу, қамқорлық.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «А,Ә,Б»
Сабақ мақсаты: «Сыйластық», «құрмет» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. үлкендер мен кішілер арасындағы сыйластықты түсіндіру.
2. сыйластықты қарым-қатынас жасау іскерліктерін дамыту;
3. үлкендерді сыйлауға,кішілерге қамқор болуға тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Рақмет, ата!» әңгіме бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
1.Гүлнардың үлкенді сыйлағаны, кішіге ізет көрсеткендігі қай жерде байқадың?
2.Атай Гүлнарға қандай ізет көрсетті?
Сабақ барысын талқылау:
Әңгімелесу
Балалар, бас иіп сәлемдесу, бас иіп алғыс айту, тіпті бір ауыз сөз айтпай жымиып бас ию - адамға деген құрметті,сыйластықты білдіреді. Адамға деген құрметің жымиып тұрып амандасудан басталады. Сый, құрмет үлкенге де, кішіге де көрсетіледі. Тіпті үлкендер өзінен жасы кішілердің әдептілігін, көргендігін, тәрбиесін сыйлап бірінші болып амандасуы да мүмкін. Ризашылықтарын білдіріп, алғыс айтады, баталарын береді. Бүгін біз осы жайында «Үлкенге кұрмет, кішіге ізет»
тақырыбында әңгімелесеміз.
5. Дәйексөз Оқушылардың пікірлері дәйексөздің мәнін тусіндіру арқылы қорытындыланады.
Мұғалім тақтага «Құрмет пен ізетті білсең, өзара сыйластыққа иесің» халық даналыгы, деп жазып қояды.
- Құрмет үлкен адамға көрсетілетін сыйластықты қарым-қатынас. Ізет - үлкендердің кішілерге көрсететін сыйластықты қарым-қатынасы. Үлкендер кішілерге ізет көрсетсе, кішілер
үлкендерді құрметтесе, адамдар арасында өзара сыйластық болады. Өзің сыйласаң, сені де сыйлайды. Сондықтан жастайыңнан үлкенді құрметтеуді, үлкен болғанда кішіге ізет
жасауды білсең, өмір бойы сыйлы болып өтесің. «Құрмет пен ізетті білсең, өзара сыйластыққа иесің» деген сөздің мағынасы осы.
- Балалар, енді дәптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазыңдар.
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
Сюжетті суреттер
Шығармашылық кездесу кезінде өзіңді қызықтырған сұрақ қойғың келді. Ол..
Сенің досың сыныптастарына ренжіп қалды. Себебі..
Сабақ үстінде досыңа қызық әңгіме айтқың келді...
Сахналау
Осы өлеңді үш оқушы (автор, бір кісі, қария) рөльдерде мәнерлеп оқып шығады.
Кісілік-кішілік
Әбдікәрім Ахметов
Көп ойланып есебі,
Келсе керек білгісі.
Сөз сүрапты деседі.
Қариядан бір кісі.
Уа, қария, данамыз,
Алайық бір түсініп.
Үлкендік деп не үғамыз?
Дейміз нені кішілік?
-Ағайынмен, досымен,
Тату болса ісімен.
Санаспай-ақ жасымен,
Сыйлас болса кісімен;
Кезек күтіп сөйлесе,
Көрсетсе ізет, білгендік.
Кеуде кере келмесе,
Сол - Кісілік-үлкендік.
- Сіз үлкендік дегенмен,
Басқаша үқтық мүны біз,
Мәмілешіл бар елмен,
Кішілік қой мұнымыз.
Жөн-ақ өзің аңдасаң,
Сөздің мәнін түсініп.
Ұйқасады әрқашан
Кішілік пен кісілік.
- Кісілікке тән қасиеттер туралы айтып беріңдер.
-Кішілікке тән қасиеттер туралы айтып беріңдер.
Балалардың жауаптары.
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Бақытты балалар әні » өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Кешірім» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____ Мерзiм_25.11.2014______ №11_____
Тақырып: Кешірімді бала-кішіпейіл бала
Құндылық: мейірімділік. Өзін-өзі тану Қасиеттер: кішіпейіл, кешірімді болу.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Кешірім» ұғымының адамгершілік құндылығы ретінде мәнін ашу. Міндеті:
1. кішіпейілділік, кешірімділік туралы түсініктерін кеңейту;
2. кішіпейілділікке бейім қабілеттерін дамыту;
3. кішіпейіл, кешірімді болуға тәрбиелеу;
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Кешірім» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
1.Балалар өз қателіктерін қалай түсінді?
2.Атай қандай жақсы қасиет танытты?
3.Өздерің атайдың орнында болсаңдар не істер едіңдер?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
-Кішіпейіл болу дегенді қалай түсінесіңдер?
-Достарыңмен және жақын адамдарыңмен ренжіскен кезде қандай күйде боласыңдар?
-Кешірім сұрауды достықты сақтауға көмектескен кездерің болды ма?
5. Дәйексөз
Мұғалім сабақтың тақырыбын дәйексөздің мағынасын түсіндіру арқылы да таныстыра алады.
Мұғалім тақтага «Кешірім - сыпайылың белгісі, татулық негізі» халық даналығы, деп жазып қояды.
- Балалар, өткен сабақтарда айтылған адамдардың бір-бірімен келісімге келуі, жарасуы бір-бірінен кешірім сұрауына, бірін-бірі кешіре білуіне байланысты ренжіскен жағдайда кешірім сүрау достарды, туыстарды татуластырады. Ағаттық өткен іске үлкеннен де кішіден де кешірім сұрай білу сыпайылықты білдіреді. «Кешірім - сыпайылық белгісі, татулык негзі» дегеннің мағынасы осында. Біз бүгін «Кешірімді бала -кішіпейіл бала» тақырыбында әңгімелесеміз. Балалар, енді дәптердің соңында берілген «Менің дәйек сөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы
Берілген бетке осы дәйексөзді жазындар.
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Ойын. «Құнды қасиеттер»
Оқушыларды кешірімді, кішіпейіл болуға дағдыландыру мақсатында сахналау ұйымдастырылады..
Оқушылар парта қатарларына қарай 2 топқа бөлінеді. 1-топ — «Кешірім - сыпайылық белгісі» тақырыбында (үлкендер мен балалар рөлінде) әдептілікті, кішіпейілділікті, 2-топ — «Кешірім - татулық негізі» (достар немесе сыныптастар рөлінде) тақырыбында достықты сахналастырып көрсетеді.
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Бақытты балалар әні » өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Автобуста» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____________ Мерзiм___2.12.2014ж________ №12_____
Тақырып: Кешірімді бала-кішіпейіл бала.
Құндылық: дұрыс әрекет.
Қасиеттер: кішіпейіл, кешірімді болу.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы.
Сынып 2
Сабақ мақсаты: «Кешірім» ұғымының адамгершілік құндылығы ретінде мәнін ашу. Міндеті:
1. кішіпейілділік, кешірімділік туралы түсініктерін кеңейту;
2. кішіпейілділікке бейім қабілеттерін дамыту;
3. кішіпейіл, кешірімді болуға тәрбиелеу;
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Автобуста» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
1.Әңгімеден қандай ой түюге болады?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
«Кешірімді болу деген не? »деген сұраққа толық жауап таба алады.
-кешірім жасау –татуласуға бірінші қадам жасау;
-кешірім жасау-кішіпейіл болу;
-кешірім жасау- қателікті мойындау;
-кешірім жасау- өзара түсінісу;
-кешірім жасау-ренішті ұмыта білу.
Дәйексөз
Кешірім-ізгіліктің белгісі Халық даналығы
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Оқушыларға жағдаяттық тапсырмалар ұсынылады.Әр жағдаяттың шешімін талқылау барысында балалар өзін және өзгелерді бағалауға,үйренеді.
Суреттерде берілген жағдаяттарды талдап, шешімін табыңдар.
-Ғазиз асығып келе жатып,дәлізде мұғалімді қағып кетті.
-Арсен мен Маулен дүкеннің қабырғасын сурет салып ойнады.Арсен болса, қашып кетті.
-Дәулет сабаққа кешігіп қалды.
-Алпамыс байқамай Құралайды соғып кетті.
-Кімнен қалай кешірім сұрауға болады?
7.Топпен ән айту. 3 мин.«Күн күледі» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Өсиет әңгіме» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№28 Амангелді Мерзiмі: 13.12.2014 ж. №8_____
Тақырып: Келісім түбі-жарастық
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: тату, шыдамды.
Мұғалiм Кисебаева Ақмарал Мейрханқызы
Сынып 2 «а,ә,»
Сабақ мақсаты: «Достъқ»,«сыйластъқ» адамгершілік құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. келісім, жарастық туралы түсінік беру;
2. достыққа бейімділік сапаларын дамыту;
3. өзара татулыққа, шыдамдылықка тәрбиелеу
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Өсиет әңгіме» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
1.Әңгімеден қандай ой түюге болады?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
«Кешірімді болу деген не? »деген сұраққа толық жауап таба алады.
-кешірім жасау –татуласуға бірінші қадам жасау;
-кешірім жасау-кішіпейіл болу;
5. Дәйексөз
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Оқушыларға жағдаяттық тапсырмалар ұсынылады.Әр жағдаяттың шешімін талқылау барысында балалар өзін және өзгелерді бағалауға,үйренеді.
Суреттерде берілген жағдаяттарды талдап, шешімін табыңдар.
-Ғазиз асығып келе жатып,дәлізде мұғалімді қағып кетті.
-Арсен мен Маулен дүкеннің қабырғасын сурет салып ойнады.Арсен болса, қашып кетті.
-Дәулет сабаққа кешігіп қалды.
-Алпамыс байқамай Құралайды соғып кетті.
-Кімнен қалай кешірім сұрауға болады?
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Бала тілегі» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Піл мен маймыл» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады. Табиғаттың сұлулылығы соншалықты, караған сайын қарай бергің келеді. Ондағы сұлу да нәзік гүлдерге, самғай үшқан құстарға қызыға қараймыз. Бір сәт қасымызда мүлгіп тұрған тауға қарап оның үшар басына шыққымыз келіп кетті. Сол сәтте Табиғат-анамыз естіп тұрғандай, бізді әр түрлі түстерімен әсем көрінетін кемпірқосаққа айналдырып, аспан аясына орналастырды.
Қандай керемет! Биіктен сан түрлі шашақ шашып, нүрға бөленген қандай ғанибет! Біздін түрлі түсті сәулелерімізге қуана қарап, мәз-мәйрам болған балалар. Көктен қарағанда табиғат
сұлулығы бүрынғысынан да құлпырып кеткендей! Осындай сұлулыққа шын тамсанған, қызыға қараған сезімімізден бойымыз сұлулық пен жылылыққа бөленгендей. Осы сұлулық пен жылылықты ұзақ сақтауға іштей уәде етіп, бұрынғы қалпымызға келейік.
Мектеп__№11_____________Мерзiм_ ___________№14_____
Тақырып: Келісім түбі-жарастық
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: тату, шыдамды.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Достъқ»,«сыйластъқ» адамгершілік құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. келісім, жарастық туралы түсінік беру;
2. достыққа бейімділік сапаларын дамыту;
3. өзара татулыққа, шыдамдылықка тәрбиелеу
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Піл мен маймыл» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар:
1. Адам қандай келісімге шақырды?
2.Ертегіде кімдердің достығы жарасты?
3.Жапалақ неліктен жалғыз қалды?
4.Әңгіменің қалай аяқталғанын қалар едіңдер?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
-кешірім жасау- қателікті мойындау;
-кешірім жасау- өзара түсінісу;
-кешірім жасау-ренішті ұмыта білу.
5.Дәйексөз
«Келісім достыққа жеткізер, достық бақытқа жеткізер» Адамдар бір-бірінен кешірім сұрап, бірін-бірі тыңдап, түсінісіп келісімге келе алса, достары көп болады. Досы көп адам - ол жалғыз емес. Басына қиындық туған жағдайдың өзінде достары көмектеседі. Сондықтан ол адам қиындық, көңілсіздік дегенді білмейді. Барлық уақытта да көңілді, қуанышты, бақытты. «Келісім достыққа жеткізер, достық бақытқа жеткізер» деген осы.Дәйексөзде берілген ой үй тапсырмасын орындау барысында пысықталады.Тапсырмада берілген адасқан әріптерді орнына қойып, берілген сөзді табыңдар. Әріптерді орнына қойғанда «Келісім түбі - жарастық» сөзі шығады.
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Жаттығу. «Достық нұры»
Оқушылардың татулық, келісім туралы ойларын бекіту үшін жаттығу орындалады.
Балалар арасында ренжіскен сәттерде бірін-бірі түсінбей калып, сол уақытта келісімге келгісі келмесе де, уақыт өткен соң түсініп, өкініп жататындары да болады. Ал біз сондай көңілсіз соттерді болдырмау үшін бір-бірімізді түсінуге тырысамыз, түсінісу үшін қандай қарым-қатынаста болу қажеттігін білеміз. Қанеки, өзімізді тексеріп көрейікші. Қазір мен тақтаға достықтың шапағын ілемін. Ал бұл шапақтан жан-жаққа шуақ шашылуы үшін берілген сөздерді ашып оқып, «нұр таратамыз». Әр қағазда шыдамдылық, татулық, бірлік, келісім, сыйластық, жарастық, достық деп жазылған. Балалар әрбір қағаз орамын ашып, ішінде жазылған сөзді оқиды, тақтаға жапсырады. Сонда тақтада шуақ шашқан күн пайда болады.
Осы шуаққа алақан тосып, нұрын сезінейік. Айтылған қасиеттер бойымызда болып, аталған әрекеттерді жасай алсак бір-бірімізбен келісіп, жарастықта бола аламыз.
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Бала тілегі» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Ырыс алды-ынтымақ» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№15_____
Тақырып: Күш бірлікте
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: көпшіл, көмектесу, бірлік.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Бірлік» үғымының адамгершілік құндылығы ретінде мәнін ашу және «достық» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. бірлік туралы түсінік беру;
2. көпшіл болу іскерліктерін дамыту;
3. бір-біріне көмектесуге, бірлесіп еңбек етуге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Ырыс алды-ынтымақ» аңыз әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Балалардың күші неден байқалды?
2.Әкесі балаларының күшті болуына қалай көмектесті?
Сабақ барысын талқылау:
4. Әңгімелесу
Балалар, сендер білесіңдер ме, мөлдіреген көк теңіздін ортасында «Достық аралы» бар. Мәңгілік желбіреп түратын «Достық туын» көруге елдің түкпір-түкпірінен балалар Аралға
барып қайтады. Ондағы «Таңбалы тасқа» өздерінің тілектерін жазады. Біз де біздің бүгінгі «Көпшіл болайық» атты сабағымызда «Достық аралына» барып қайтайык- Саяхатымызды әнмен бастайық
5.Дәйексөз Балалардың жауаптарын туйіндеу ушін дәйексөздің магынасы тусіндіріледі.
Мұғалім тақтаға «Күш - бірлікте» қазақ халық мақалы, деп жазып қояды.
- Дұрыс айтасыңдар! Біреу болсаң күшің жоқ, бірігіп жүрсеңдер, біріңнің сөзіңді бірің қоштап, біріңді бірің қолдап бірлесе еңбек етсеңдер бәрін де жеңесіңдер. «Күш - бірлікте»
деген осы.
Балалар, енді дәптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазыңдар.
Мұғалім саяхатты әрі қарай жалғастыратынын айтады.
- Балалар, міне тапсырманы дұрыс орындау арқылы лақтың да судан өтуіне көмектестік (мұғалім тақтаға лақтың өзеннен өткендегі суретін іледі). Енді мөлдіреген көк теңіздің де
жағалауына (суреті тақтаға ілінеді) жеттік. Теңіз жағалауында
бойымызды сергітіп алайық.
Біз өнерлі баламыз. (Өзін көрсетеді.)
Шырқатып он саламыз. (Екі қолды жанына созады.)
Би билейміз бүралып, (Би қимылын көрсетеді.)
Доспыз, тату боламыз. (Барлыгы қол устасып, жоғары көтереді.)
Мұғалім оқушыларды бірлестікте еңбек еткізу үшін ойын-жаттығу ұйымдастырады. Оны сұрақ беру арқылы бастайды.
Балалар, «Достық аралына» жету үшін бізге не қажет? Балалардың жауаптары.
Әрине, теңізбен жүзіп баратын қайық қажет.
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Ойын-жаттығу. «Қайық жасап алайық»
Ойынның шарты: Мұғалімнің алдында қайық бөліктері (қағаздан жасалған) жатады. Осы бөліктердің артқы бетіне тапсырма жазылған. Тапсырмаларды орындау арқылы қайықты құрастыру тиіс.
Тапсырмалар:
- Сыныпта қандай жұмыстарды бірлесе атқаруға болады?
- Егер сыныптағы кыздар екі топқа бөлініп жүрсе, олардың бірге жүруі үшін сендер қандай әрекеттер жасар едіндер?
- Айдос пен Жандосты сыныптас қүрбылары араларына қоспайды. Сендер көпшіл болсаңдар оларды қалай қосар едіндер? (Тапсырмалар мұғалімнің қалауына қарай көбейтілуі мумкін). Тапсырма орындалып біткен соң қайық бөліктері бір~біріне жабыстырылады
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Елімізді сүйеміз» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Өмірлік сый» сахналық көрініс жаттап келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады. Табиғаттың сұлулылығы соншалықты, караған сайын қарай бергің келеді. Ондағы сұлу да нәзік гүлдерге, самғай үшқан құстарға қызыға қараймыз. Бір сәт қасымызда мүлгіп тұрған тауға қарап оның үшар басына шыққымыз келіп кетті. Сол сәтте Табиғат-анамыз естіп тұрғандай, бізді әр түрлі түстерімен әсем көрінетін кемпірқосаққа айналдырып, аспан аясына орналастырды.
Қандай керемет! Биіктен сан түрлі шашақ шашып, нүрға бөленген қандай ғанибет! Біздін түрлі түсті сәулелерімізге қуана қарап, мәз-мәйрам болған балалар. Көктен қарағанда табиғат
сұлулығы бүрынғысынан да құлпырып кеткендей! Осындай сұлулыққа шын тамсанған, қызыға қараған сезімімізден бойымыз сұлулық пен жылылыққа бөленгендей. Осы сұлулық пен жылылықты ұзақ сақтауға іштей уәде етіп, бұрынғы қалпымызға келейік.
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№16_____
Тақырып: Күш бірлікте
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: көпшіл, көмектесу, бірлік.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Бірлік» үғымының адамгершілік құндылығы ретінде мәнін ашу және «достық» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. бірлік туралы түсінік беру;
2. көпшіл болу іскерліктерін дамыту;
3. бір-біріне көмектесуге, бірлесіп еңбек етуге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Өмірлік сый» көрінісі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Сендер анасының сұрағына қалай жауап берер едіңдер?
2.Апалы-сіңлілер неге үнемі кірісе береді?
3.Әпкең мен ағаң -өмірдің баға жетпес сыйы деген сөзді қалай түсінесіңдер?
Сабақ барысын талқылау:
Әңгімелесу
1.Бірлік деген сөзд қалай түсінесіңдер?
2.Көпшіл болу деген сөзді қалай түсінесіңдер?
5.Дәйексөз
Мұғалім тақтаға «Татулық – табылмас бақыт» ,«Түсініспей - бірлік болмас, бірлік болмай, тірлік болмас» халық даналығы, деп жазып қояды.
«Түсініспей – бірлік болмас» деген сөз, жаныңда жүрген адамдардың көңілін, ойын, айтар сөзін түсінгің келмесе, оны өкпелетесің де өзің доссыз қаласың, деген сөз. Ал «бірлік болмай, тірлік болмас» дегендегі тірлік - өмір дегенді білдіреді. Адамның жалғыз өмір сүруі, яғни ойнауы, оқуы, жүруі, еңбек етуі қызық емес.
- Балалар, енді дәптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазыңдар.
Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Жағдаяттарды талдау
Мұғалім сабақ барысында айтылған ойларды өмірде кезектесіп оқиғалармен ұштастыру мақсатында оқулықта берілген суреттерге қарап,сұрақ бойынша талдайды.
1.Балалар татулықтарын сақтау үшін қандай кеңес беруге болады?
2.Саматты қалай көпшілдікке үйретуге болады?
3.Достарыңның алдында сыйлы болу үшін адамға қандай қасиеттер қажет?
Тапсырма
Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойып, мақал- мәтелдерді аяқтаңдар.
1.Ынтымақ түбі -.....
2.Бірлік,ынтымақ –байлық,...
3....табылмас бақыт.
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Тату доспыз бәріміз» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Арұлан» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№17_____
Тақырып: Текті білу тегін емес
Құндылық: дұрыс іәрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: тегін қастерлеу.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Сыйластық», «туыстық» адамгершілік құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. ата тегі, жеті ата туралы түсінік беру;
2. ата тегін білуге деген қызығушылықтарын арттыру;
3. ата тегін қастерлеуге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Арұлан» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Арұлан қандай бала? Аружан ше?
2.Олардың отбасындағы сыйластығы қалай байқауға болады?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
-Өз аталарың туралы не білесіңдер?
- Нағашыларың туралы не айтар едіңдер?
- Жеті атаңды айта аласың ба?
Балалардың жауаптары тыңдалады.
5.Дәйексөз
Сабақ дәйексөздіц мағынасын жете тусіндіру арқылы қорытылады.
Мұғалім тақтаға «Өзіңді танығың келсе, тегіңді біл» халық даналығы, деп жазып қояды.
- Балалар, дұрыс айтасыңдар! Ата-бабамыз қыздарын ақылды, ұлдарын батыр, ер етіп өсіргісі келеді. Ұрпақтары әдепті де ізетті болып жүрсе, бәрін ақылға салып шешетін болса өмірде бақыттты болады. Баланың бақыты - ата-ананын бақыты, ұрпағының бақыты.
Бәріміздің шыққан тегіміз - адам. «Атаның ғана ұлы болма, адамның ұлы бол» деген осы. Ал «Өзіңді танығың келсе, тегінді қастерле, оның кім екенін біл, ертең сені де өз үрпағың солай қастерлейді дегенді білдіреді. Әрине біз қашан да ата тегімізді білумен қатар, ең түпкі тегіміз адам екенімізді ұмытпағанымыз жөн. Тегімізге тартып, адами қасиеттерімізден арылмағанымыз дүрыс.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Тапсырма
«Өз отбасындағы қуанышты кездесулер» туралы айту тапсырылады.Тапсырма бойынша балалар ата-әжелер, нағашылары,жиендері,ағайын-туысқандары,туғандарымен қуанышты кездесулерін естеріне түсіріп,айтып береді.
Дәптермен жұмыс
«Жеті ата» атты сөзжұмбақты шешіңдер.
Әкеңнің шешесі ...
Атаңа сен кім боласың?
Әкеңніңәкесі...
Отбасында сенен кейінгі ұл саған кім болады?
Сенен алдыңғы үл саған кім болады?
Алтыншы ата -
Сені дүниеге әкелген жан -
Оқушылар тапсырманы өз дәптерлерінде орындайды. Орындап біткен соң жария етеді? Тапсырманы қарындашпен орындау тапсырылады. Оқушылар қате жіберген жағдайда түзетіледі.
7.Топпен ән айту. 3 мин. «Келші, келші балашым» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Текті білу тегін емес» өлеңін жаттап келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№18_____
Тақырып: Текті білу тегін емес
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: тегін қастерлеу.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Сыйластық», «туыстық» адамгершілік құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1.ата тегі, жеті ата туралы түсінік беру;
2. ата тегін білуге деген қызығушылықтарын арттыру;
3. ата тегін қастерлеуге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Текті білу тегін емес» өлеңі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Неліктен текті білу қажет деп ойлайсыңдар?
2.Сендерге үлкендердің ата тектерің туралы айтып, сендерден сүраған кездері болды ма? Сендер оған қалай жауап бердіндер?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
1. Жеті ата дегенді қалай түсінесіңдер?
2.Өз ата тектеріңді айта аласыңдарма?
5.Дәйексөз
Мұғалім тақтаға «Өзіңді танығың келсе, тегіңді біл» халық даналығы, деп жазып қояды.
- Балалар, дұрыс айтасыңдар! Ата-бабамыз қыздарын ақылды, ұлдарын батыр, ер етіп өсіргісі келеді. Ұрпақтары әдепті де ізетті болып жүрсе, бәрін ақылға салып шешетін болса өмірде бақыттты болады. Баланың бақыты - ата-ананын бақыты, ұрпағының бақыты.
Бәріміздің шыққан тегіміз - адам. «Атаның ғана ұлы болма, адамның ұлы бол» деген осы. Ал «Өзіңді танығың келсе, тегінді қастерле, оның кім екенін біл, ертең сені де өз ұрпағың солай қастерлейді дегенді білдіреді. Әрине біз қашан да ата тегімізді білумен қатар, ең түпкі тегіміз адам екенімізді ұмытпағанымыз жөн. Тегімізге тартып, адами қасиеттерімізден арылмағанымыз дұрыс.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
«Данышпан ата тілегінің мағынасын түсіндіріп беріңдер?» деген тапсырма беріледі.
Бірінші топқа: «Атаның ғана баласы болма,адамның баласы бол»
Екінші топқа: «Балаларымыз қуаныш әкелсін,немерелеріміз жұбаныш әкелсін.»
Үшінші топқа: «Қыздарымыз есті болсын,Ұлдарымыз сесті болсын».
Ойлануға 3 минут беріледі,жауаптары тыңдалады.
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Мен әдепті баламын» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Обал деген не?» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№19_____
Тақырып: Обал мен сауап
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: мейірімді, үнемшіл.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Мейірімділік» адамгершілік кұндылығы туралы түсініктерін кеңейту Міндеті:
1.обал мен сауап туралы түсінік беру;
2. халықтың дәстүрлі игі әдеттеріне қызығушылықтарын арттыру;
3. мейірімділікке, үнемдей білуге тәрбиелеу
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Обал деген не?» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Нан дастарқанға қандай еңбекпен келеді?
2.Нанды жерге тастау дұрыс па?
3.Балаларға обал туралы не айтар едіңдер?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
Сабақта оқушылардың « обал», « сауап» деген сөздердің мағыналарын қалай түсінетіндерін білу мақсатында әңгімелесу жүргізіледі.-Бал дегенді қалай түсінесіңдер?- «Обал болады», «сауап болады» дегенді қалай түсінесіңдер?-Обал мен сауаптың айырмашылығын қалай ажыратуға болады?
5.Дәйексөз
Мұғалім тақтаға «Обалды біліп өссең- сауапқа кенелесің» халық даналығын түсіндіреді. - «Обалды біліп өссең, сауапқа кенелесің» - деген халық даналығында үлкен мон бар. Өйткені үлкендер жасауға болмайтын қылықтарды «обал болады» деп айтып отырып, кішілерді, балаларды жаман әдеттерден сақтандырады. «Сауапқа қаласың» дей отырып, жақсы істер жасауға жетелейді. «Сауапқа қаласың» дегеннің өзі - бұл, жақсы іс істегенің, жақсылыққа жетесің, алғысқа бөленесің деген ойды білдіреді. Сондықтан үлкендердің бізге «обал болады», «сауапқа қаласың» деп айтқандағы тілін алып отыру, бізді үлкен жақсылықтарға жеткізеді.
Балаларға дәптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындағы мақалды жазып қойыңдар.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс Ойын-жаттығу. «Обал мен сауап» ойыны ойналады.Мұғалім орамалды түйіндеп, бір сөйлемді бастап орамалды бір оқушыға лақтырады,орамал кімнің қолына тисе сол оқушы берілген сөйлемді « обал болады» немесе «сауап болады» деген сөйлеммен аяқтауы тиіс.Мысалы:-Көк шөпті жұлма, обал болада.
-Құмырысқаның илеуін таптама, обал болады.
- Торға түскен құсты босат, сауап болады.
-Сүтті төкпе, обал болады.
Дәптермен жұмыс. Дәптерде берілген суреттерді бояңдар.
7.Топпен ән айту. 3 мин.«Көк алма» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Құс ұясын бұзбайық!» өлеңін жаттап келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№20_____
Тақырып: Обал мен сауап
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: мейірімді, үнемшіл.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: : «Мейірімділік» адамгершілік кұндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1.обал мен сауап туралы түсінік беру;
2. халықтың дәстүрлі игі әдеттеріне қызығушылықтарын арттыру;
3. мейірімділікке, үнемдей білуге тәрбиелеу
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Құс ұясын бұзбайық» өлеңі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Құс балапаны мен адамдар арасында қандай ұқсастықтар бар?
2.Құс өз балапанын қалай мәпелейді?
3.Адамдар құстарға қандайқамқорлық жасай алады?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу Сабақтың тақырыбын ашу үшін мұғалім оқушыларға мынадай сұрақтар қояды.
Обал дегенді қалай түсінесіңдер?
Үлкендер сендерге қандай жағдайларда обал болады, деп айтып отырады?
• Кер сұмдықтың әрекеттері не үшін обалға жатады?
5.Дәйексөз- «Обалды біліп өссең, сауапқа кенелесің» - деген халық даналығында үлкен мон бар. Өйткені үлкендер жасауға болмайтын қылықтарды «обал болады» деп айтып отырып, кішілерді, балаларды жаман әдеттерден сақтандырады. «Сауапқа қаласың» дей отырып, жақсы істер жасауға жетелейді. «Сауапқа қаласың» дегеннің өзі - бұл, жақсы іс істегенің, жақсылыққа жетесің, алғысқа бөленесің деген ойды білдіреді. Сондықтан үлкендердің бізге «обал болады», «сауапқа қаласың» деп айтқандағы тілін алып отыру, бізді үлкен жақсылықтарға жеткізеді.
Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
«Торғай» әңгімесін өз ойларыңмен жалғастырып жазыңдар Бақша арасындагы жолмен аяңдап келемін. Итім алдымда жүгіріп бара жатқан. Ол кенет жүрісін тежеп, қүстың иісін сезгендей-ақ төрт тагандап бүға бастады.
Мен ілгері жол бойына қарадым. Торғайдың сары жағал, ақ үрпек балапанын көрдім. Ол үясынан қүлап түсіпті...
- Әңгімені жалғастырыңдар.
- Иә, балалар балапандарға көмектескендерің үлкен сауап
болды, өйткені адамның, жануардың, табиғаттың қиналғанын
көре түра, оған жақсылық жасамау обал болады.
Сендерге үлкендер «обал болады», «сауап болады», деген сөздерді қандай жағдайларда айтты?
Балалардың жауаптары оқулықта берілген анықтамалардың түсіндірілуімен түйінделеді:
- Обал мен сауап мағынасы жағынан бір-біріне ұқсас үғымдар. Обал -жақсы нәрсенің қадірін біл, болмаса түбінде оның зардабын тартасың деген ұғымды білдіреді. Сауап - адамға жақсылық жасау, табиғатқа қамқорлық көрсету, жақсы іс істеу дегенді білдіреді.
7.Топпен ән айту. 3 мин.
«Ой, обал-ай, обал-ай!» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Еңбексіз өмір - сүреңсіз» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№21_____
Тақырып: Еңбек бәрін жеңбек
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: еңбексүйгіш.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Еңбек» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. еңбектің адам өміріндегі мәні туралы түсінік беру;
2. еңбек етуге қызығушылықтарын дамыту;
3. еңбексүйгіштікке тәрбиелеу;
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Еңбексіз өмір - сүреңсіз» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.
Сұрақтар: 1.Мысалда Қара пышақ қандай адамға ұқсайды?
2.Сары пышақтың қандай ісі сендерге ұнады?
3. «Еңбексіз өмір-сүреңсіз» дегенді өздерің қалай түсінесіңдер?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
Мұғалім сабақтың тақырыбын таныстыру мақсатында әгімелесу жүргізеді.
Неліктен еңбекшіл баланы бәрі жақсы көреді?
Еңбек адамға не үшін кажет деп ойлайсыңдар?
Адамға өмір сүруі үшін ең алдымен не қажет деп ойлайсыңдар?
Балалардыц жауаптары.- Дұрыс айтасыңдар! Ауа, су, тағам. Ауа, су - табиғаттың адамға берген сыйы. Ал тағам дегенде бірден еске түсетіні -нан. Нан еңбекпен келеді. Осы тағамнан басқа да адамның өмір сүруіне қажетті киім, білім, үй, оның ішін қажетті заттармен толтыру, денсаулығын сақтау бәрі, бәрі, бәрі де еңбекпен келеді.
5.Дәйексөз
Оқушылардың жауаптары оқулықта берілген дәйексөздің мағынасын түсіндірумен түйінделеді.
Мұғалім тақтаға «Бақыт кілті - еңбек», «Еңбек –қуаныш, жалқаулық – айырылмас азап » халық даналығы, деп жазып қояды.
- Адам, ең бастысы, еңбектенуге, яғни жоғарыда айтылғандай бір іске күш-қуатын, ақыл-ойын жұмсауға ерінбеуі керек. Өйткені еріншектік адамның өзін және өмірін тоздырады.
Ал ерінбей еңбек етсең мақсатыңа, арманыңа жетесің. Арманын орындалса, өзінді бақытты санайсың. «Бақыт кілті - еңбек» деген осы.
Балалар енді, дәптердің соңында берілген «Менін дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақ көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазындар.
Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Сахналау
Еңбектің адам өміріндегі мәні рөлдік орын даулар арқылы түсіндіріледі.
Үш оқушы (автор, қуыршақ, бауырсақ) рөлдерде өлеңді мәнерлеп оқиды.
Қайдан келдің, бауырсак?
Ө. Түрманжанов
Дастарқанда шашылып,
Жатты аппақ бауырсақ.
Бауырсаққа қызығып,
Қарап түрып көзін сап:
Қайдан келдің бауырсақ? –
Деп сұрады қуыршақ.
Дүкеннен келдім
Нан сатқан, -
Деді оған бауырсақ.
Дүкенге келдің қай жақтан?
Наубайдан келдім нан жапқан.
Наубайға келдің қай жақтан?
Диірменнен келдім үн тартқан.
Диірменге келдің қай жақтан?
Даладан келдім кең жатқан.
- Жер-анам менің көсілген,
- Диқандар мені өсірген.
Оқулықтағы суреттер бойынша (жаюлы дастарқан үстінде шашылып жатқан бауырсақтың, нан дүкені сөрелеріндегі неше түрлі нандардың, нан жауып тұрған наубайшының, диірменнің, егіс даласының) оқушылар еңбектің адам өміріндегі маңызы туралы шығып сөйлейді.
7.Топпен ән айту. 3 мин. «Еңбекшіл» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Жақсылардың жақсысы» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№22_____
Тақырып: Еңбек-бәрін жеңбек
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану Қасиеттер: еңбексүйгіш.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Еңбек адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. еңбектің адам өміріндегі мәні туралы түсінік беру;
2. еңбек етуге қызығушылықтарын дамыту;
3. еңбексүйгіштікке тәрбиелеу;
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Жақсылардың жақсысы» аңыз әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Неліктен әкесі үршық, өрмек, кітапты «жақсылардың жақсысы» дейді?
2. Дүниедегінің борі еңбекпен табылады дегенді қалай түсінесіңдер?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
1.Еңбек деген сөзді қалай түсінесіңдер?
2.Еңбек арқылы неге қол жеткізуге болады?
5.Дәйексөз
«Еңбек түбі береке»
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Жаттығу-ойлану
Оқушылардың сабақтан үққан ойлары жаттыгу-ойлану арқылы бекітіледі.
- Біз де ойланып еңбектеніп көрейік. Оқушылар екі топқа бөлініп жүмыс істейді.
1-тапсырма. Еңбек туралы бір мақалды естеріне түсіріп, мағынасын түсіндіріп беру.
2-тапсырма. Оқулықтағы Н.Жанаевтың «Еңбек сүйсең» өлеңінің бір шумағын (бір топқа бірінші шумағы, екінші топқа -екінші шумағы) оқып, мағынасын түсіндіру.
Еңбек сүйсең
Нүрхан Жанаев
Салақ болсаң жасыңнан,
Шыбын кетпес қасыңнан.
Таза болсаң жасыңнан,
Сабын қалмас қасыңнан.
Жалқау болсаң жасыңнан,
Үйқы қалмас қасыңнан.
Еңбек сүйсең, табылар,
Бар жақсылық басыңнан.
Дәптермен жұмыс
Берілген суреттерді пайдаланып, сөйлемдерді оқыңдар. Суреттерді бояңдар.
7.Топпен ән айту. 3 мин. «Еңбек» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Жай ғана әжей» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
Бапаның өзінің ішкі күйіне үңілуге, оның табиғатпен байланысын сезінуге мүмкіндік беретін тыныштық сәті төмендегідей ұйымдастырылады
- Балалар, денелерінді түзу ұстап, бастарыңды жогары көтеріп, ыңғайланып отырындар. Көздерінді жүмсаңдар да болады. Ауаны терең жүтып, еркін тыныс алыңдар. Өздеріңнің
тыныс алуларыңды бақылап, бақытқа, махаббат пен тыныштыққа толы таза, шипалы ауаның түла бойларыңа толғанын сезініңдер. Ал енді көздеріңді ашсаңдар да болады.
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№23_____
Тақырып: Жүрек жылуы
Құндылық: мейірімділік. Өзін-өзі тану Қасиеттер: мейірімді, қайырымды, қамқор.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Қайырымдылық», «мейірімділік» адамгершілік құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1.мейірімділік, қайырымдылық туралы түсініктерін кеңейту;
2. қамқорлық жасауға жетелеу;
3.мейірімділікке тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Жай ғана әжей» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Сендердің осындай оқиғаға кездесулерің мүмкін бе?
2.Абзал мен Айнұрдың ой пікірлері туралыне айтасыңдар?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
1.Үлкендер еркелеткенде қандай күйде боласыңдар?
2.Жақсы көретін адамдарға қандай тілек айтқың келеді?
3.Басқаларға жақсылық жасаған кездерің болды ма?
5.Дәйексөз Тақтада «Табиғаттағы барлық жылу –күннен,Өмірдегі барлық жылу- адамнан».М.Прившин, деп жазып қояды. Өздеріңнің ауап бергендеріңдей қайырымды іс жасау оған мұқтаж адамның жанына ұбаныш болады. Ал өзің біреуге қайырымдылық жасағанда көңілің көтеріліп, жаның жай тауып, қуанасың, сол адамды қуантасың, қайырымды іс істей алуыңа жақын – туыстарың, достарың, айналаң қуанады. Әрбір адамның жүрегінде сондай жылуы болса, бір-біріне қайырымдылық жасап жатса, әлемдегі адамдардың барлығы қуанышта, бақытта өмір сүреді.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Тақтаға іліп қойылған плакатка жүректеріне тілек жазып жабыстырады.
7.Топпен ән айту. 3 мин. Ж.Әбілжанқызының өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Қайырымдылық» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№24_____
Тақырып: Күш бірлікте
Құндылық: мейірімділік. Өзін-өзі тану Қасиеттер: көпшіл, көмектесу, бірлік.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Қайырымдылық», «мейірімділік» адамгершілік құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. мейірімділік, қайырымдылық туралы түсініктерін кеңейту;
2. қамқорлық жасауға жетелеу;
3. мейірімділікке тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Қайырымдылық» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
Мұхтар осы жағдайда не істейді деп ойлайсындар?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
1.Жақсы көретін жан-жануарларың бар ма?
2.Табиғатқа қамқорлық жасаған кездерің болды ма?
5.Дәйексөз
Мұғалім алынған жауаптарды дәйексөзді тусіндірумен түйіндейді.
Мұғалім тақтага «Жүрек жылылығы - жан жұбанышы, өмір қуанышы» халық даналыгы, деп жазып қояды.
- Өздеріңнің жауап бергендеріңдей кайырымды іс жасау оған мүқгаж адамның жанына жүбаныш болады. Ал өзің біреуге кайырымдылық жасағанда көңілің көтеріліп, жаның жай тауып, куанасың, сол адамды қуантасың, кайырымды іс істей алатыныңа жақын-туыстарың, достарың, айналаң қуанаады. Әрбір адамның жүрегінде сондай жылуы болса, бір-біріне кайырымдылық жасап жатса, әлемдегі адамдардың барлығы куанышта, бақытта өмір сүреді.
Балалар енді, доптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазындар.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Ойын-жаттығу. «Көмек»
Мұғалім оқушылардың сабақтан алған білімдерін бекіту мақсатында ойын-жаттыгу ұйымдастырады және үй тансырмасын береді.
Балапандарынан адасып қалған тауыққа көмектесу үшін балапандар суретінің артқы бетіндегі сұрақтарға жауап беріледі.Тапсырма үлгілері:- Сен досынмен көлге шомылуға бардың. Кенет досыңнын «құтқар» деген даусын естідің? Сен не істер едің?- Сен жолда келе жатырсың. Шұңқырға түсіп кеткен балапанды көрдің. Балапан шиқ-шиқ етіп шығудың әрекетін жасайды. Бірақ оған шамасы келмейді. Осы жағдайда сен кандай әрекет етер едің?
- Әр адамның жүрегі мейірімді де қайырымды болу үшін не істеу керек? (Тапсырмаларды көбейту мұғалімге байланысты).
Дәптермен жұмыс
Мұғалім оқушыларға дәптермен жұмысты орындау жолдарын түсіндіреді.
1-тапсырма:
Өздеріңнің жақсы көретін адамдарың туралы жазыңдар.
2-тапсырма:
Суреттегі бос торкөздерге «Ана деген кім?» сұрағына жауаптар жазыңдар.
7.Топпен ән айту. 3 мин. Өлең жолдарын бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Алпыстан асқаннан ақыл сұра» ертегісін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мерзiм____________
Тақырып: Халық даналығы
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану
Қасиеттер: халық даналығын сақтау, бағалау.
Сынып
Сабақ мақсаты: «Даналақ» ұғымының адамгершілік құндылығы ретінде мәнін ашу. Міндеті:
1.жұмбақ, мақал-мәтел, ертегі - халық даналығы екендігін түсіндіру;
2.халық даналығына сүйіспеншілігін арттыру;
3.халық даналығын сақтауға, бағалауға тәрбиелеу
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Алпыстан асқаннан ақыл сұра» ертегіі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Патшаның жарлығы дұрыс па?
2.Қарттың даналығы неден көрінеді?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
«Даналық»ұғымының адамгершілік құндылығы ретінде мәнін ашу мақсатында оқулықта берілген сұрақтар бойынша әңгімелесу ұйымдастыруға болады:
Халық даналығы деген ұғымды қалай түсінесіңдер?
Қандай адамды дана деп айтуға болады?
Егер сендер дана адаммен кездессеңдер, не жөнінде сұрап білер едіңдер?
5.Дәйексөз
Ертегіде берілген ой, балалардың жауаптары, осы сабақтың дәйексөзімен қорытындыланады.
Мұғалім тақтаға «Ақыл шыңы — даналық» халық даналығы, деп жазып қояды.
- Балалар, өте ақылды, ақылы асқан адамды дана адам дейді. Дана адам барлық істі ақылмен шешеді, ойланып барып әрекет етеді. Ұстамды, өте сабырлы болады. Өйткені ашуын ақылмен
жеңеді. Айтар ойын шұбыртпай қыска да нұсқа, дәл айтады. «Ақыл шыңы - даналық» дегеннің мағынасы осы. Балалар, енді дәптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазыңдар.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
«Мен мақалдап сөйлеймін»
Халық даналыгының бір турі мақал-мәтелдер екендігін, олардың адамды, өмірді, айналаңды тануда қажеттілігін тусіндіру мақсатында шығармашылық жұмыс ұйымдастырылады.
- Балалар, Данышпан ата сендерге арнайы хат жіберіпті. Соны оқып көрейік. Мүғалім Ақботаның қоржынынан хатты алып оқиды:
-Балаларым, аман-сау барсыңдар ма? Қал-жағдайларың қалай? Үлкендердің айтқанын тындап, оқуларыңды жақсы оқып, достарыңмен тату жүрсіңдер ме? Олай болса, мені мұқиятындаңдар. Халық даналығының бірі - мақал-мәтелдер. Ойды мақалмен жеткізу - шешендіктің белгісі. Мен де сендердің шешен болатындарыңа сенемін. Мына тапсырмаларды орындау арқылы сендер өздеріңді сынап көріңдер. Тапсырмада қысқаша әңгіме берілген. Сол әңгімеде айтылған ойды мақалмен жеткізіп берулерің керек..
Оқушылар екі топқа бөлінеді. Мұғалім хатпен жіберілген екі тапсырманы үстел үстіне қояды. Топ бастаушылары таңдап алады. Оқушыларга тапсырманы орындауга 3-5 минут уақыт беріледі.
1-әңгіме: Ақыш аға жастайынан еңбекпен күнін көрген адам. Мектеп жасынан әкесінің жанынан қалмай, егін даласында өскен ағайды дүйім жұрт мақтан тұтады. I
Алынуы мүмкін жауаптар: «Еңбек ер атандырады», «Еңбектің наны тәтті», «Еңбек етсең ерінбей, тояды қарньң тіленбей», т.б. 2-әңгіме: Ботаның алдына қойған мақсаты тек жақсы оқу сияқты. Бар уақытын мектеп пен кітапхана ішінде өткізетің Ботаны достары «Кішкентай оқымысты» деп атайды.
[pic] Алынуы мүмкін жауаптар: «Оқу — инемен құдық қазғандай», «Оқу - білім бұлағы, Білім - өмір шырагы», «Оқусыз білім жоқ, білімсіз күлің жоқ», т.б.
7.Топпен ән айту. 3 мин. «Ақыл -дария» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Өсиет әңгіме» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мерзiм____________
Тақырып: Халық даналығы
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану
Қасиеттер: халық даналығын сақтау, бағалау.
Сынып
Сабақ мақсаты: «Сыйластық», «туыстық» «адамгершілік» кұндылықтары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. отбасылык дәстүрлер туралы түсінік беру;
2. өзара сыйластық қарым-қатынастарын дамыту;
3. отбасылық дәстүрді сыйлауға, құрмет тұтуға тәрбиелеу
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Өсиет әңгіме» бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Хан баласы «халық даналығын» қалай табады?
2.Халық даналығына нелер жатады?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
1.Дана адам деп қандай адамды айтамыз?
2.Халық даналығына нелер кіреді?
5.Дәйексөз
Сабақта айтылган негізгі ойлар дәйексөздіц мағынасын түсіндірумен түйінделеді
Мұғалім тақтаға «Жақсы дәстүр - жақсы өмір жемісі» халық даналығы, деп жазып қояды.
- Балалар, қолдан келгенше жақсы сөздерді жиі айтып, жақсы әдеттер мен жақсы әрекеттерді жиі қайталаған дұрыс. Содан барып жақсы дәстүрлер пайда болады. Жақсы дәстүрлер жақсы өмір сүруді білдіреді. Өйткені жақсы ортадан жақсы дәстүрлер шығады. «Жақсы дәстүр - жақсы өмір жемісі» дегеннің мағынасы осыдан шыққан.
Балалар дәптердің соңында беріленген «Менің дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазып алады.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Даналық сөздерді оқып,суреттерде берілген тақырыптарға сәйкес топтастырыңдар.
Оқу – білім бұлағы,білім- өмір шырағы.
Адам деген – ардақты ат.
Еңбек етсең ерінбей,тояды қарның тіленбей.
Адам арын ойлайды.
Оқу –инемен құдық қазғандай.
Оқусыз білім жоқ,білімсіз күнің жоқ.
Адамның сұлулығы – шыншылдығы.
Ойын. «Отбасындағы жақсы сөздер»
Әр отбасында жақсы сөздер айтуды дәстүрге айналдыру мақсатында мынадай ойын ұйымдастырылады.
Мұғалім үстелге жеке-жеке әріптер жазылған қағазға әріптері көрінбейтіндей етіп жайып қояды. Әр оқушы кезегімен шығып қағаздың біреуін таңдайды, қай әріп шықса сол әріпке басталатын отбасында күнде айтылып жүрген жақсы сөздерді айтады. Мысалы, «А» әрпі шықса «Адал бол!», «Ағаңды сыйла!», «Айналайын!», «К» - «Кешіріңіз», «Кешірімді бол!», «Күнім менің!» және т.б. Ең көп сөз атаған бала ойынның жеңімпазы болады.
7.Топпен ән айту. 3 мин.Айбатыр Сейтақтың өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Қонақасы» аңыз әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мерзiм___________
Тақырып: Халқым менің қонақжай
Құндылық: сүйіспеншілік. Өзін-өзі тану
Қасиеттер: қонақ күту, қонақты сыйлау, дәстүрді құрметтеу.
Сынып
Сабақ мақсаты: «Сыйластық», «туыстық», «достық», «адамгершілік» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. қонақ күту дәстүрі, қонақасы туралы түсінік беру;
2.қонақты сыйлау іскерліктерін дамыту;
3.қонақжайлылық дәстүрді құрметтеуге тәрбиелеу
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Қонақасы» аңыз бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Балалар, қалай ойлайсыңдар, қарт төртінші бөлігін кімге қалдырады?
2. «Қонақасы» деген сөзді қалай түсінесіңдер?
3. Сыбаға деген сөзді қалай түсінесіңдер?
4. Қонақ күтуден адамның кандай жақсы қасиеттері көрінеді?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
Мұғалім сабақтың тақырыбына аша түсу үшін әңгімелесу тәсілін ұйымдастырады.
Өлең мазмұны мұғалімнің оқушыларға сұрақ қойып, олардан жауап алуымен толықтырылады.
-Қонақ деп кімді айтамыз?
- Қонақжайлылық дегенді қалай түсінесіңдер?
- Халқымыздың тағы да қандай салт-дәстүрлерін білесіңдер?
- Өлеңде қонаққа қандай құрмет көрсету туралы айтылған?
Балалардың жауаптары.
5.Дәйексөз
Мұғалім тақтаға «Жақсы қонақ - құт, береке» халық даналыгы, деп жазып қояды.
Балалар, сендердің ойларыңша кандай қонақты жақсы қонақ деп атайды?
Балалардың жауаптары.
- Иә, ертеде қазақтар үйіне жақсы адам келсе, сонымен бірге үйге қуаныш, бақыт, жақсылық келеді, деп қуанатын болған. Өйткені жақсы адам конаққа жақсы ниетпен, жылы тілекпен, мейірімді жүрекпен барады. Дастарқан басында жақсы сөздер айтып көңілді отырады, айналасына күлкі, куаныш сыйлайды. Халықтың «Жақсы қонақ - күт, береке» деп айтуы осыдан қалған.
Балалар енді, дәптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындагы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазыңдар.
Осы сабақты мұғалім былайша қорытады.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Ойын. «Қонақты карсы алу»
Оқушылардың өздерін қонақ күту дағдысын қалыптастыру үшін мына ойын жүргізіледі.
Балалар үш топқа бөлінеді. Бірінші топ қонаққа келген достарын, екінші топ қонаққа келген жақын туыстарын, үшінші топ ата-аналары үйде жоқ уақытта қонаққа келген туыстарын күтуді рөлдерде ойнап көрсетеді.
Дәптермен жұмыс Дәптерде жұмбақ шешуінің суреттері (доп, күн, өрмекші) берілген, олардың тұстарына қалдырылған бос жолдарға жұмбақтың берілуін (мазмұнын) жазыңдар.
Домалап кетеді,
Қайта домалап жетеді. (Доп.)
Қараңғыны түреді,
Ылғи жалғыз жүреді. (Күн.)
Шидей ұзын сирағы,
Тастай керең құлағы.
Сөйтіп жүріп көп жерге,
Аспалы тор құрады. (Өрмекші.)
7.Топпен ән айту. 3 мин.«Қазақы дастархан» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Күн мен гүлдер» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мерзiм
Тақырып: Табиғат-әсемдік әлемі
Құндылық: сүйіспеншілік. Өзін-өзі тану Қасиеттер: табиғатты сүю.
Сынып 2 «б,д»
Сабақ мақсаты: «Табиғат», «сұлулық» адамгершілік құтуралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1.табиғат сұлулығы туралы түсінік беру;
2. табиғат әсемдігіне қызығушылықтарын арттыру;
3. табиғатты сүюге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Күн мен гүлдер» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Гүлдерді, шөптерді кім және қалай оятады екен?
2.Осы көріністі өздеріңнің таңда ұйқыдан оянатын сәттеріңмен салыстырып, айтып беріңдер.
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
1.Табиғат аясындағы демалыс сендерге ұнай ма?
2.Адам табиғатты түсіне ала ма?
3.Туған жерлеріңнің қандай көріністерін ұнатасыңдар?
Балалардың жауаптары тыңдалады.
5.Дәйексөз
Мұғалім табиғат сұлулыгының адам өміріндегі мәнін дәйексөздің мағынасын ашу арқылы тусіндіреді.
Мұғалім тақтаға
«Жарқын жаз, гүл көктем.
Абзал қыс, ерке күз» Н.Әлімқулов, деп жазып қояды.
- Табиғаттың бар жаратылысы, құбылысы адамға тән теңеу-лермен айтылады. Себебі адамның көп мінезі табиғаттағы құбы-лыстарға, әрекеттерге ұқсайды. Тіпті жаздың жарықтығы, ыс-тықтығы ашық жарқын адамға ұқсайды. Әдемі, сұлу жандарды гүлге, көктемге балайды. Қыстың кең тынысын, ақ қарын абзал адамға, самалымен желпіп еркелететін күзді ерке балаларға ұқсатады. Табиғаттағы сұлулық адам жүрегінен орын алса, сол адамның жаны сұлу болады.
Балалар, енді дәптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазыңдар.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Ойын. «Қошемет»
Оқушылардың сабақтың мазмұны бойынша түйген ойларын ойын арқылы бекітеді.
Балалар шеңбер құрып тұрады. Мұғалім ортға шыгып бір сөзді айтып, қолындғы добын бір оқушыға лақтырады. Допты қағып алған бала сол сөзді табиғаттыц құбылысына, затыиа әрекетіне теңеп айтады. Мысалы, мұғалім «Ана» деп айтса оқушы «Ана күндей», «Айжан» десе, «Айжан гүлдеи» деп айтуы мүмкін. Айта алмай қалған бала айып тартады, оқушылардың сұрауы бойынша аң, құстардыц бірінің әсем дауысын салады немесе сұлу қимылын көрсетеді.
7.Топпен ән айту. 3 мин.«Табиғат анамыз» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Өсиет әңгіме» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
Мұғалім табиғат сұлулыгының әсерін оқушыларга сезіндіру мақсатында релаксациялыя тәсіл ұйымдастырады.
- Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады. Табиғаттың сұлулылығы соншалықты, караған сайын қарай бергің келеді. Ондағы сұлу да нәзік гүлдерге, самғай үшқан құстарға қызыға қараймыз. Бір сәт қасымызда мүлгіп тұрған тауға қарап оның үшар басына шыққымыз келіп кетті. Сол сәтте Табиғат-анамыз естіп тұрғандай, бізді әр түрлі түстерімен әсем көрінетін кемпірқосаққа айналдырып, аспан аясына орналастырды.
Қандай керемет! Биіктен сан түрлі шашақ шашып, нүрға бөленген қандай ғанибет! Біздін түрлі түсті сәулелерімізге қуана қарап, мәз-мәйрам болған балалар. Көктен қарағанда табиғат
сұлулығы бүрынғысынан да құлпырып кеткендей! Осындай сұлулыққа шын тамсанған, қызыға қараған сезімімізден бойымыз сұлулық пен жылылыққа бөленгендей. Осы сұлулық пен жылылықты ұзақ сақтауға іштей уәде етіп, бұрынғы қалпымызға келейік.
Мерзiм
Тақырып: Табиғат – денсаулық мекені
Құндылық: дұрыс әрекет. Өзін-өзі тану денсаулығын бағалау.
Сынып 2 «б,д»
Сабақ мақсаты: «Табиғат», «денсаулық» адамгершілік құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1.табиғаттың денсаулыққа әсері туралы түсінік беру;
2.денсаулығын нығайтуға ұмтылысын арттыру;
3.денсаулығын бағалауға тәрбиелеу
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Өсиет әңгіме» көрінісі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Қарияның ұлдары денсаулықтың мекенін қайдан тауыпты?
2.Табиғаттың саялы орманын неліктен денсаулық мекені деуғе болады?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
Балалар, біз бүгін «Табиғат - денсаулық мекені» деген тақырыпта әңгімелесеміз. Денсаулық құпияларын еске түсіріп көрейікші. Табиғатқа қатысты қандай денсаулық құпиялары естеріңде қалды? Сендер өз денсаулықтарыңды нығайтуда сол құпияларды орындап жүрсіндер ме
5.Дәйексөз
Тақтада « Табиғаттан нәр алған ғой жанымыз, Ұсынайық жүрек нұрын бәріміз» Р.Сәтімбекұлы, деп жазып қояды.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Жаттығу-ойлану
Оқушылар мұғалімнің түсіндіруінен алған білімдерін жаттығу-ойлану арқылы бекітеді. Оқушылар екі топқа бөлінеді. Оларга мынадай тапсырма беріледі.
1-топқа: Таза теңіз, көлдердің ластануына, суының таза болмауына адамның қандай зиянды әрекеттері бар? Оны болдырмауға бола ма? Ол үшін не істеу керек?
2-топқа: Табиғи теңіз, көл суларының табиғилығы мен тазалығын сақтап қалуда адамның қандай пайдалы әрекеттері бар? Сендердің сондай әрекеттер жасаған кездерің болды ма?
Ойлануға үш минут уақыт беріледі. Балалар топ арасында өзара келісіп, өз пікірлерін кезегімен эісария етеді.
Мұғалім оқушылардың пікірлеріне ризашылыгын білдірін, олардың ойларын түйіндейді.
- Балалар, жарайсыңдар! Осындай денсаулық мекеніміздің
бірі - табиғи суларымызды сақтап қалу да өзіміздің қолымызда.
Мұғалім көрікті әсерлер де денсаулық мекені болатындығын түсіндіреді.
- Табиғаттағы денсаулық мекенінің бірі «Көрікті жер» елін көру үшін дәптерімізді ашайық. Дәптерде табиғаттағы ең әдемі, ең көркем әсерлер, адам тамсанып қарайтын өздеріне ұнайтын көріністер бар.
- Балалар, табиғаттағы көрікті жерлерді денсаулықтың мекені дейтін себебі табиғат әсемдігі адамның жанын сұлуландырады. Сұлу табиғатқа қарап жүрегіңе мейірім, көңіліңе қуаныш, жаныңа жұбаныш толады. Жаның сұлу болса, ешқашан жаман ой ойламайсың, ауыру-сырқауды еске алмайсың, тіпті ауырғаныңды да ұмытып кетесің. Адам табиғаттағы әсемдікпен үйлесіп, соған ұқсағысы келеді. Қазір біз де бір сәт өзімізді ең әдемі гүлдің орнына қояйық та, өлең
жолдарының мазмұнына сәйкес қимылдармен гүлдер биін билейік
7.Топпен ән айту. 3 мин.«Біз осылай өсеміз» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Жел» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
Табғаттың денсаулыққа әсерін оқушыларға сезіндіру үшін релаксациялық тәсіл ұйымдастырылады.
- Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар. Терең тыныс алыңңар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады. Міне, біз «Саялы орман» еліне келе жатырмыз. Барлығымыздың көңіліміз көтеріңкі, асығып келеміз. Бәріміз бірге шат көңілмен келе жатқандықтан болар аз не көп жүргенімізді байқамай да қалдық, бірақ шаршағандаймыз. Алдымыздан іздеген «Саялы орман» елі кездесті. Аспан тіреген қалың жасыл ағаштар, сансыз гүлдер мен шөптер, саңырауқұлақтар... Осы елге енгеннен-ақ тынысымыз одан да кең ашылып, бойымыздагы күш-қуат тасығандай. Шаршағанымыз басылып, әлдебір жақсы, ізгі әдеттер мен әрекеттер туралы ойлар ақыл-ойымызды толтырғандай. Осындай жақсы ойлардан денеміз айрықша жеңілденіп, айналамызбен өз қуанышымызды, осы бақытты сәтімізді бөліскіміз келгендей. Қалың майсалы жасыл шөпке аунап-қунап, жүпар иісті гүлдерді қайта-қайта иіскейміз. Таза ауамен дамылсыз еркін тыныстаймыз. Махаббат пен бақытқа толы таза ауа бүкіл денемізді бойлап бара жатқандай. Шынында да табиғаттың саялы орманының денсаулық мекені екендігін шың сезініп тұрмыз.Ал енді сыныбымызға оралып, көзімізді ашайық.Мұғалім саялы орманның денсаулық мекені екендігін оқушылардың ұғынуын мақсат тұтып, мынадай сұрақтар қояды.
Саялы орманнан қандай әсер алдыңдар?
Табиғаттың саялы орманын неліктен денсаулық мекені деуғе болады?
Сендер осындай табиғат аясында серуендеп көрдіңдер ме? Сонда қандай сезімде болдындар?
Балалардың жауаптары.
Мұғалім балалардың жауаптарын өз ойымен түйіндей отырып, саяхаттың әрі қарай жалғасатынын хабарлайды және көлдің денсаулыққа әсері түсіндіріледі.
- Ал енді, балалар, көп уақыт өткізбей табиғаттың «Таза көлді» еліне жолға шығайық. Бір қызығы, бұл ауылды іздеген адам тек қана жаяу жүріп баруы тиіс.
Балалар сынып ішінде қатарға тұрып, сыныпты парта арасымен аралап жүріп шыгады. Сол уақытта мұғалім тақтада жабық тұрған плакаттың бетіндегі қағазын алады да, «Балалар, тоқтаңдар «Таза көлді» елге жеттік» дейді.
- Балалар, теңіз, көл, өзен сулары - табиғи су. Табиғи суда шомылу денсаулығынды шынықтырады. Табиғи суға жиі шомылсаң денең шымыр болады. Күндіз күнге шағылысып айнадай жалтырап жатқан теңізге, көлге қарасаң көңілің көтеріліп, қуанышқа бөленесің. Күн шығып келе жатқан таңғы сәтте қарасаң көгілдір, таза да мөлдір су көзінді демалдырады, жаныңды жай тапқызады. Өмір тек қана жақсылықтан тұрадығой деген ойға шомасың. Теңіз шуылы, сыбдыры, тебіренісі, тербелісі, толқындары адам мінезі сияқты өзгеріп тұратынын байқап, тамсанасың. Мұның бәрі жаңа саулық береді. Ал жаның сау болса, тәнің сау болады дегенді бәріміз де білеміз. Ал осындай таза көл жағалауында дене шынықтыруын жасаудын денсаулыққа пайдасы көп.
Мерзiм
Тақырып: Табиғатпен біргеміз
Құндылық: мейірімділік. Өзін-өзі тану табиғатқа қамқор болу.
Сынып 2 «б,д»
Сабақ мақсаты: «Табиғат», «үйлесімділік» адамгершілік құндылыктары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. адам мен табиғат үйлесімділігі туралы түсінік беру;
2. табиғатқа аялы қарым-қатынастарын дамыту;
3. табиғатқа қамқор болуға тәрбиелеу
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Жел» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
1.Табиғатпен біргеміз деген сөзді қалай түсінесіңдер?
2.Аймен,Күнмен,Жұлдыздармен сөйлесіп көрдіңдер ме?
Балалардың жауаптары тыңдалады.
5.Дәйексөз
Алынған жауаптар дәйексөздің түсіндірілуімен түйін-деледі.
Мұғалім тақтаға «Табиғат бояулары - тіршілік көзі» халық даналығы, деп жазып қояды.
- Халық үғымында ақ - үлкен той-жиынды, бақытты білдіреді. Жасыл - қуанышты көңіл күйді, жастықты білдіреді. Көк - таза судың, ашық аспанның, бейбітшіліктің, қоңыр -еңбектің, қара - түннің, сары - жарық күннің, қызыл - жеңістің нышаны. Адамның тіршілігінің көзі де осылар - күн, түн, су, аспан, бейбітшілік, еңбек, қуаныш, бақыт, жеңіс. Табиғат бояулары арқылы тіршіліктің қайнар көзі беріледі
Балалар, енді дәптердің соңында берілген «Менін дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазындар.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Ойын. «Табиғатпен біргеміз»Оқушылардың сабақтан алған білімдері ойын арқылы бекітіледі.
Сыныптағы оқушылар үш топқа бөлінеді: «Шіркейлер», «Бұлт», «Кемпірқосақ».
• Балалар жаңбыр жауып өткен соң, көкте не пайда болады?
«Кемпірқосақ» тобы ортаға шығады. Сол уақытта «Шіркейлер» тобы әрі-бері ұшады:
Біз шіркейміз, шіркейміз.
Қанатпенен бүркейміз, бүркейміз.
Жауынгер шіркейміз,
Көк найза сілтейміз, - дейді.
«Бұлт» тобы оларға жауап қатады.
Біз болайық бұлттай, бұлттай,
Жер үстін бүркейміз.
Болсақ та құйттай,
Жауынды сілтейміз,
Су берейік жұртка, жұртқа, - деп, «Шіркейлер» тобына жақындайды. Сол кезде «Шіркейлер» тобы қашады да, «Кемпірқосақ» тобының арасына тығылады. Ал бұлттарға ұсталған балалар сол топқа қосылады. Ортаға «Шіркейлер» тобы қайта шығады. Ойын осылайша жалғасады.
7.Топпен ән айту. 3 мин. Өлең олдарын бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
«Қарлығаштың ұясы» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.Оқушыларға адамның табиғатпен бірге екендігін сезіндіру мақсатында релаксациялық тәсіл ұйымдастырылады.- Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады. Міне, біз ой мен қиялға беріліп, табиғат сұлулығына тамсанып келе жатырмыз. Жайнаған гүлдерді көргенде көздеріміз жайнап, көңіліміз куанышқа бөленді. Сынған бұтақтарына мұңайып, сәні болмай түрған ағаштарды көргенде, біздің де көңіліміз жабырқау тартты. Теңіз жағасынажетіп толкынмен тербеліп тұрған теңіздерді көргенде, біз де толкып куанышымыз қойнымызға сыймай төбеміз көкке жеткендей болды. Суы тартылып қалған көлдерді, лайы шыққан өзендерді көргенде, біздің қуанышымыз сол сәтте-ақ су сепкендей басылды, көкке жеткен көңіліміз бір сәтте-ақ жерге түсті. Біздің осы қаяу көңілімізді сайраған бүлбүл даусы серпілтіп жіберді. Сонда ғана барып, біз табиғат пен біздің арамыздағы жақындықтың соншалықты тығыз екендігін түсіндік. Біз табиғатпен бірге ғана «БІЗ» екендігімізді үғындық. Бәріміз бірауыздан «өзімізді сақтау үшін, табиғатты қорғауымыз тиіс» деп іштей қайталап келеміз. Осы жақсы ниетімізбен бұрынғы қалпымызға келейік.
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№31_____
Тақырып: Атамекен табиғаты, анамдайсың!
Құндылық: сүйіспеншілік. Өзін-өзі тану туған жердің табиғатын аялау.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Атамекен» ұғымының адамгершілік құндылығы ретінде мәнін ашу және «табиғат», «махаббат» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. атамекен табиғаты туралы түсінік беру;
2.табиғатқа қамқорлық жасау іскерліктерін дамыту;
3.туған жердің табиғатын аялауға, сүюге тәрбиелеу;
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Қарлығаштың ұясы» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Қарлығаш не үшін үйдің шатырына ұя салды,деп ойлайсыңдар?
2.Гүлжамалдың құрбысының әрекеті туралы не айтуға болады?
3.Сендер Гүлжамал мен оның құрбысының орнында болсаңдар, не істер едіңдер?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
1.Атамекен деген ұғымды қалай түсінесіңдер?
2.Сенің атамекенің несімен көрікті?
3.Табиғаттың қандай құбылысы ұнайды?
5.Дәйексөз
Сабақ дәйексөзбен қорытындыланады.
Мұғалім тақтаға «Атамекеннің аялы аясы -- сенің жан саяң» халық даналығы, деп жазып қояды.
- Атамекеннің тамаша табиғаты, кең даласы, толқыған теңізі, жасыл орманы, үшқан қүстары, жүгірген аңдары қашанда ата-бабаңа деген сағынышыңды басады. «Атамекеннің аялы аясы - сенің жан саяң» деген осы. Осындай жаның сая табатын мекеннің табиғатын аялау қажет.
Дәптермен жұмыс
1-тапсырма. Суретте берілген кітапты қызыл түске бояп, оның бірінші бетіне «Табиғатты аялайық» деп жазыңдар.
2-тапсырма. Қызыл кітаптың екінші бетіне ең жақсы көретін аңдарыңның атын жазып, суретін салыңдар.
- Жарайсыңдар балалар, үшінші, төртінші сыннан да өте алдыңдар.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Жаттығу-ойлану
Оқушылар екі топқа бөлінеді. Қоржыннан Алпамыс пен Махаббат беріп жіберген екі тапсырма алынады да, екі топқа беріледі. Берілген өлең жолдары табиғаттағы нелердің атынан айтылған? Шешуін айтып, өлең жолдарының мағынасың түсіндіріңдер.
1- топтың тапсырмасы:
Мен де өзіңдей баламын, Жұлсаң солып қаламын. Жұлмасаңдар күлемін, Жұпарымды беремін. (Гүл)
2- топтың тапсырмасы:
Сәуір келді, ұлы айда Әрбір күнім - той менің. Бала саған ұнай ма Мына жасыл көйлегім? (Жер)
Мұғалім жұмыс нәтижелерін қорыта отырып, оқушыларды келесі сынға ынталандырады.
- Міне, балалар, біз екінші сыннан да мүдірмей өттік. Табиғат сендердің жер-ананы ренжітпей, гүлдерін жұлмай жүргендеріңді қалайды.
Мәтінмен жұмыс
Оқушылардың табиғатқа қамқорлық жасау іскерліктерін дамыту мақсатында «Қарлығаштың ұясы» әңгімесі оқылады.
-Қарлығаш не үшін үйдің шатырына ұя салды,деп ойлайсыңдар?
-Гүлжамалдың құрбысының әрекеті туралы не айтуға болады?
-Сендер Гүлжамал мен оның құрбысының орнында болсаңдар, не істер едіңдер?
Балалардың жауаптары тыңдалады.
7.Топпен ән айту. 3 мин. «Атамекен» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
« Отан деген...» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
Бүгін тапсырманы бәрің де жақсы орындап, сыннан мүдірмей өттіңдер. Сондықтан осы сыныпқа «Табиғат қамқоршылары» деген атақ береміз (Мұғалім сыныпқа алдын ала дайындап қойған «Табиғат қамқоршылары» деген жазуы бар таспаны береді). Мен сендерге және бүгінгі күнге ризамын. Сендер де ризасыңдар ғой, деп ойлап тұрмын.
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№32_____
Тақырып: Қазақстан-менің елім
Құндылық: сүйіспеншілік. Өзін-өзі тану Қасиеттер: отанды сүю.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Отан», «махаббат», «адамгершілік» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. Қазақстан Республикасында тұратын халықтардың бәрінің отаны Қазақстан екендігін түсіндіру;
2.Отанға сүйіспеншілігін арттыру;
3.- Отанын сүюге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген «Отан деген» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Балалар туған жерлерін қалай мақтан етті?
2.Ал сендер «Отан» дегенді қалай түсінесіңдер?
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
1.Қазақстанда қандай ұлттар тұрады?
2.Сенің қай ұлт өкілдерінен достарың бар?
3.Олардың бәрін біріктіретін не деп, ойлайсыңдар?
5.Дәйексөз
Қазақстан халықтарының ынтымақта өмір суруі кажеттігін ұгындыру мақсатында сабақтың дәйексөзінің мағынасы түсіндіріледі.
Мұғалім тақтага «Отанымның елдігі - бірлігінде» халық даналығы, деп жазып қояды.
• Балалар, «Отанымның елдігі - бірлігінде» дегенді қалай түсінесіндер?
Балалардың жауаптары.
- Қазақстанда қанша ұлт тұрмасын бәрі бірге оқып, бірге қызмет етеді. Бірге мереке тойлап, бірге қуаныш бөліседі. Не жасаса да бірлесе жасайды, келісіп әрекет етеді. Татулықта, достықта өмір сүреді. Осындай ажырамас бірлік біздің отанымыздың үлкен ел екендігін басқа елдерге танытады. «Отанымның бірлігі - елдігінде» дегеннің мағынасы осында. Балалар, енді дәптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазыңдар.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Ойын. «Туысыңды тап»
Қазақстанда әр түрлі ұлттар тұрғанымен олардың бәрі бір-біріне туыс екендігін оқушыларға тусіндіру мақсатында ойын ұйымдастырылады.Мұғалім әр оқушыға жеке-жеке кеспе қағаздар (карточка) береді. Кеспе қағаздардың барлығында да Қазақстан туы бейнеленген, бұдан басқа оларда төрт түрлі ұлттың (қазақ, өзбек, орыс, грузин) біреуінің ұлттық киімдері салынған. Әр бала музыка басталғанға дейін кеспе қағазын ешкімге көрсетпеуі тиіс. Үнтаспадан вальс ырғағымен музыка ойналады. Ойынның бірінші шарты бойынша оқушылар ортаға шығып бір-бірімен вальс билей жүріп өз серігін (серіктерін кеспе қагаздарында бейнеленген ұлттьқ киімдер бойынша табуы тиіс) тапқанша бір-бірімен ауысып билейді. Мүғалімнің «туысыңды тап!» деген сөзі естілгенде, «қазақ ұлттық киімдері бар» оқушылар бір топқа, «орыс ұлттық киімдері бар» оқушылар екінші топқа, «өзбек ұлттық киімдері барлары» үшінші топқа, «грузин ұлттық киімдері барлары» келесі топқа жиналады. Тобын таба алмаған оқушы басқа ұлттың сөзін немесе бір салтын (бір ерекшелігін) айтып береді. Ойынның екінші шарты: (мүғалім енді кеспе қағазда бейнеленген ту бойынша тобын табу қажеттігін айтады) оқушылар билей жүріп, кеспе қағаздарында бейнеленген тудың суретіне қарай серігін табады. Мүғалімнің «туысыңды тап!» деген сөзі естілгенде барлығының кеспе қағаздарында Қазақстанның туы бейнеленгендіктен бәрі бір топқа жиналады. Ойын аяқталғаннан кейін мұғалім оқушыларға біздің елімізде тұратын қай ұлт болмасын оларды біріктіріп тұрган Отаны -Қазақстан екенін тағы да бір рет естеріне салады.
7.Топпен ән айту. 3 мин. « Менің елім» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
« Балалар елін бағындыру» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
Оқушыларға Қазақстандағы әрбір адамның осы елдің толыққанды мүшесі екендігін сезіндіру мақсатында релаксациялық тәсіл ұйымдастырылады. Бұл әдіс мұғалімнің айтуы бойынша балалардың қиялдауы арқылы жүзеге асырылады. Үнтаспадан баяу әуенді музыка естіледі. Мұғалімнің сөзі:-Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар да, терең тыныс алыңдар. Енді көз алдарыңа Қазақстанның болашағын елестетіп көріңдер. Биіктігі көк тіреген ғимараттар, күн шуағына бөленген бақытты балалар, балаларынын қуанышына мәз болған аналар, оқушыларының «бестігін» мақтан тұтқан ұстаздар, ғарышпен сөйлесіп тұрған дана ағалар, немерелерінің ақылдылығына риза болған аталар. Қазақ тілінде сөйлесіп түрған басқа да туысқан халықтар.
Қазақстанның қай өлкесін аралап жүрсеңцер де Өздеріңді бұлтсыз аспан, қалықтаған күс, жайқалған гүл, жайнаған бак, жарқыраған күн сияқты сезіңдер. Қазақстанның қай бөлшегінде
түрсандар да Өздеріңді сол жердің толыққанды мүшесі, қожайыны ретінде сезініңдер. Өйткені ол - біздің Отанымыз.
Осындай бақытты, бейбіт елде туылып, өмір сүріп отырғанымыз үшін Отанымызға іштей рақмет айтайық. Отанға деген осындай ризашылық сезіммен бұрынға қалпымызға келейік.
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№33_____
Тақырып: Үйренгенім көп менің
Құндылық: сүйіспеншілік. Өзін-өзі тану Қасиеттер: еркін сөйлеу, ойын еркін айту, үйренгендерін өмірде қолдану.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Өзін-өзі тану» құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. 2сыныпта «Өзін-өзі тану» пәнінен алған білімдерін жинақтау;
2. жағымды қарым-қатынастарын дамыту;
3. өз ойын еркін жеткізуге,үйренгендерін өмірде қолдана білуге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген « Балалар елін бағындыру» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Ойын мен еңбектің айырмашылығы не деп ойлайсыңдар?
Балалардың жауаптары
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
«Өзін өзі тану» пәнінен өздеріңе қандай тақырыптар ұнады?
Өзін-өзі тану сабақтарында не үйрендіңдер?
Сабақтан үйренгендеріңнің күнделікті өмірде кездескен кезі болды ма? Балалардың жауаптары.
5.Дәйексөз
Шығармашылық жұмыс барысында айтылған ой-пікірлер сабақтың дәйексөзінің мағынасы түсіндірілуімен түйінделеді.
Мұғалім тақтага «Ана тілі - туған тілім» халық даналығы, деп жазып қояды.
- Ана тілі сен туылған сотте-ақ сенімен бірге сенің тілің болып туылады. Сондықтан да оны туған тіл деп атайды. Туған тілде сөйлемесе, ол тіл жойылады. Туған тілде сөйлеу өзіңе
деген сыйластықтан туындайды. Туған тіліңде сөйлегенің - өзінді сыйлағаның. Өзіңді сүйгенің, тіліңді сүйгенің. Өйткені ол -сеніңтуған тілің.
Балалар енді, дәптердің соңында берілген «Менің дәйексөздерім» айдарындағы бүгінгі сабақтың тақырыбы көрсетілген бетке осы дәйексөзді жазыңдар.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
Оқушылардың Өзін-өзі тау сабақтарынан не үйренгендерін және өткен сабақтарды қандай дәрежеде меңгергендерін білу үші шығармашылық жұмыс ұйымдастырылады.
Сұрак бойынша өз пікірлерін білдіреді.
Сондай пікірге келуінің себебін түсіндіреді.
Мысал келтіреді.
Ойын жинақтап қорытады
7.Топпен ән айту. 3 мин.«Ана тілі-аяулы үні» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
« Балалар елі» әңгімесін оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!
Мектеп__№11_____________Мерзiм____________№34_____
Тақырып: Үйренгенім көп менің
Құндылық: сүйіспеншілік. Өзін-өзі тану Қасиеттер: еркін сөйлеу, ойын еркін айту, үйренгендерін өмірде қолдану.
Мұғалiм Жұманова Эльмира Мықтыбекқызы
Сынып 2 «а,ә,б»
Сабақ мақсаты: «Өзін-өзі тану» құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Міндеті:
1. 2сыныпта «Өзін-өзі тану» пәнінен алған білімдерін жинақтпу;
2. жағымды қарым-қатынастарын дамыту;
3. өз ойын еркін жеткізуге,үйренгендерін өмірде қолдана білуге тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңi.
Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.
2.Тыныштық сәтi.
«Менің жан дүниемдегі сәуле» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.
3.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген « Балалар елі» әңгімесі бойынша сұрақ қою арқылы мазмұнын айту.Сұрақтар:
1.Балалар еліне спорт пен өнердің қандай пайдасы бар?
2.Балалар спорт пен өнердің өзіне не арқылы жетті?
Балалардың жауаптары
Сабақ барысын талқылау:
4.Әңгімелесу
«Өзін өзі тану» пәнінен өздеріңе қандай тақырыптар ұнады?
Өзін-өзі тану сабақтарында не үйрендіңдер?
Осы оқу жылында өдеріңнің және сыныптастарыңның бойынан қандай өзгерістер байқадыңдар? Балалардың жауаптары.
5.Дәйексөз Тақтада «Үлкеннен үйрен, кішіге үйрет» деген дана сөзді түсіндіреді.Балалар осындай әдепті әрекеттер жасаған болсаңдар-үлкендерден көргендеріңді өзін-өзі танудан үйренгендеріңді көрсете білгендерің. Халық арасында «Үлкеннен үйрен, кішіге үйрет» деген дана сөз бар. Барлық адамдар сендер сияқты үйренген жақсы әдеттері мен әрекеттерін басқаларға үйрететін болса, айналамызда тек қана әдепті, жақсы адамдар, бір-бірімен тату-тәтті өмір сүреді. Мұндай жағдайда барлық адамдар бақытты болады.
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
. «Балалар елі»
Балалар елін құрастырады. «Оқу», «Кітап», «Өнер», «Спорт», «Ойын», «Еңбек» - алтауы балаларды кезек-кезек қағып әкетіп,тек жақсылыққа қарай жетелейдіде отырады.
Балалардың жауаптары тыңдалады
7.Топпен ән айту. 3 мин.«Кел, достар, сапқа тұр» өлеңін бірге айтады.
8.Үй тапсырмасы. 2 мин.
« Мен бақытты баламын» тақырыбында сурет салыңдар оқып келу.
9.Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.
жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!