«Наурыз-думан» атты ашық ертеңгілік
Ертеңгілікте баларға мерекелік жақсы көңіл-күй сыйлау мен бірге қуаныштарын үлкендермен бөлісуге, өзінің жақын адамдарын қуанта білуге, мейрімділікке тәрбиелеу мақсатында көзделеді. Сонымен қатар балаларды ұлттық салт-дәстүрмен таныстырып, оны терең түсіне білуге мән беріледі. Ертеңгілік кезінде түрлі ұлттық ойындар ойналады, өлең, тақпақтар айтылады. Сол арқылы баланың тілін дамыту, психикалық қабілетін дамытуға көңіл бөлінеді.
Үнтаспадан Роза Рымбаеванының орындауындағы «Наурыз» әнінің әуенімен ұлттық киімдегі балалар мерекеге лайық безендірілген залға бимен кіріп келеді.
1 оқушы – Луиза
Тыңдаңыздар! Тыңдаңыздар!
Босқа қарап тұрмаңыздар!
Наурыз тойы басталды!
Көргендер арманда,
Көрмегендер де арманда!
Қызықтан тыс қалмаңыздар!
2 оқушы – Саша Б.
Слушайте, слушайте!
Пришел весенний праздник,
Кто не слышал, слушайте!
Кто не видел, смотрите!
Праздник «Наурыз» начинается!
3 оқушы-Саша М.
Тыңдаңыздар, тыңдаңыздар!
Ұлыс тойы басталды!
Той басталды!
Наурыз тойы басталды!
Наурыз тойы құтты болсын!
Инесса –
Мы приветствуем гостей! – всех рудненских учителей!
От чистого сердца спасибо всем вам,
За то, что пришли на Праздник к нам!
Желаем вам от всей души
Весеннего настроения и красоты!
Весенне настроение потому что наступает праздник Наурыз!
Мұғалім: Наурыз мерекесі – праздник Наурыз. «Наурыз» - означает «новый день». Наурыз, началом которого считается 22 марта, для народов Востока всегда был самым главным праздником. Наурыз – возрождение природы, наурыз – праздник весны. Этот день, когда день и ночь равны, казахи считают началом Нового года «Ұлыстың ұлы күні». «Ұлыс күн» - Великий день для народа.
Наурыз - веселый и радостный праздник. Все, кто приходили на праздник Наурыз, стар, млад, радовались, веселились и развлекали других. М ыс вами сегодня узнаем о традициях празднования этого дня.
Юра
Армысыздар, халайық!
Әр кез аман болайық!
Наурыз тойын қуанып,
Жылда қарсы алайық!
4 – оқушы – Артур
Наурыз – это праздник веселья!
Наурыз – это праздник весны,
Наурыз – это праздник цветенья,
Наурыз- это праздник любви!
5 оқушы- Камила
Наурыз тойы той думан,
Ортамызды ашайық.
Ән мен күйді төгілдіріп,
Інжу маржан шашайық.
6 оқушы-Витя
Жылдың басы – Наурыз
Жырдың басы – Наурыз!
Мерекеге арналсын,
Бүгінгі ән жырымыз!
Ән «Наурыз келді алақай!»
9 оқушы – Марго
Ән мен күйді төгілтіп,
Інжу-маржан шашайық!
Жиналған жұрт таң қалсын!
Өнерден шашу ашайық!
Как и на других праздника в дни наурызнама люди ходят к друг другу в гости. И сегодня к нам в гости пришла әже – ақ әже с внучками.
Залға Ақ әже кіріп келеді, қолында кесеге құйылған наурыз көже.
Ақ әже : сәлеметсіңдер ме, балалар? Наурыз тойы құтты болсын! Ақ мол болсын!
Ақ әже :
Айналайын, балалар,
Жеті түрлі дәм салып,
Наурыз көже пісірдім,
Көжеге жас кәріңді,
Шақырамын бәріңді.
Наурыз көже готовим в котлах больших,
Семь важных элементов кладем мы в них.
Выбираем, что хотим,
Но чтобы семь следим.
Этим новогодним блюдом угостить хочу я всех.
Съесть его до дна желаем, чтоб иметь успех.
В начинаниях, мечтах, в малых и больших делах.
Выпьешь наурзы көже до дна, и будет жизнь твоя полна.
Обычай не напрасен этот,
Пусть будет сытым и зима и лето.
Барлық қонақтарды наурыз көжемен ауыз тигізеді.
Мұғалім: Наурыз көже – традиционное новогоднее угощение. В эти праздничные дни готовится много еды, что является символом достатка и изобилия в наступающем году. Большое значение придается приготовлению ритуального блюда «Наурыз көже», в состав которого обязательно входят семь пищевых продуктов. Наурыз көже своебразный показатель национального гостеприимства и щедрости.
Саша Шайрер
Наурыз келді құт болып,
Мына бізге нұр болып,
Аққа аузымыз толады.
Бар жақсылық болады!
Мұғалім: дети скажите, пожалуйста какой обряд выполняется на всех праздниках!
Ақ әже: Шашу шашады.
7 оқушы- Кирилл
Шашу! Шашу! Көп шашайық шашуды!
Жауғандай көк аспаннан нөсер жаңбыр.
8 оқушы – Әсет
Шашу! Шашу! Шашу!
Тойларда шашу шашу салты елімнің!
Бір оқушы шығып шашу шашады.
Мұғалім: Дети, как же называется этот обряд?
Шашу – олицетворяет льющиися дождь, что, по поверью должно принести счастье. Этот обряд выполняется и при других радостных событиях.
Мұғалім: Әже, төрге отырыңыз. Сізге көп-көп рахмет. Дети а вы знаете что обозначет слово «төр». Првильно, дети «төр» - это почетное место в доме за дастарханом куда сажают почетных гостей и сейчас мы просим Ақ әже сесть на почетное место.
Ақ әже: Рахмет, балалр, я очень рада, ризамын. Отырайын.
Мұғалім: Енді, балалар Ақ әжеге әже туралы ән орындап берейік.
Песня про бабушку «Л юбимая бабаушка».
Мұғалім: Ребята мы с вами сегодня говорили, что в этот день приходят много-много гостей и к нам пришел еще один гость это..... да правильно, дети – это Алдар көсе.
Залға әуендетіп Алдар көсе кіреді:
Мен Алдармын, Алдармын.
Сақалымды талдармын
Сақал түгіл түгім жоқ
Оның несін талдармын.
А-а-а, О-о-о, е-е-е –
Дей келіп амандасады :
Сәлеметсіздер ме, балалар?
Амандасып болғаннан кейін залдан біреуді іздегендей жан-жағына қарайды болады.
Мұғалім: Алдар көсе біреуді іздедіңіз бе?
Адар көсе: Иә, мен менімен бірге ойынға шығатын баланы іздеп жатырмын.
Мұғалім: ах, да сегедня же праздник и сегодня должнобыть много песен, игр. Ну, давайте Алдар көсе предлагайте свою игру.
Алдар көсе предлагает игру «Қыз қуу».
Мұғалім: А теперь, Адар көсе наши мальчики хотят предложить вам свою игру.
Ұлдар: Коня мне седлайте, мне юрта тесна!
Помчусь на коне, впереди табуна!
Би «Қыз қуу»
Мұғалім: Дети, мы все знаем, что на праздник наурыз все люди дарят друг другу подарки , и так же наши девочки хотят подарить мальчикам подарки.
Қыздар: Джигиты мы вас поздравляем!
И веселиться приглашаем!
Ұлдар: Мы угощения берем, и приглашения принимаем!
А вам мы дарим гребешки, платки и зеркальце духи.
Как символ вашей красоты!
Мұғалім: В дни наурызнама уважаемые аксакалы, женщины преклонного возраста благославляли всех гостей. Благословление во время тоя считается добрым преднаменованием. Дети, скажите, пожалуйста как же на казахском языке будет «благословение» - правильно «бата».
Батамен ер көгерер,
Жаңбырмен жер көгерер,
Ақ әже : Наурыз құтты болсын!
Ақ мол болсын!
Қайда барсаң жол болсын!
Елімізде бақыт, байлық болсын!
Ұлыс ақты болсын!
Төрт түлік ақты болсын!
Ұлыс береке берсін!
Пәле-жала жерге кірсін!
Әумин!
Мұғалім: рахмет, әже, батаңызға.
Ақ әже : Мен енді басқа үйлерге кіріп наурыз мерекесімен құттықтайын. Сау болыңдар, балалар. Наурыз құтты болсын!
Варя
Это чудное весны мгновенье,
Мы незабудем никогда
Пусть останется сказкой из детсва
Этот праздник всегда!
Барлығы: Хотим мы, чтобы все люди за руки взялись,
И дружной семьею, встречали Наурыз!
Ән «Достық»
Мика
Наурыз құтты болсын ағаларға!
Наурыз құтты болсын аналарға!
Жыл сайын тойланатын мәңгі бақи!
Наурыз құтты болсын баршамызға!
Мұғалім: Сау болыңдар, құрметті қонақтар. Наурыз мерекесіне арналған «наурыз-думан» атты ертеңгілігіміз аяқталды. Наурыз құтты болсын!
Инесса - Наурыз келді еліме,
Наурыз келді жеріме.
Байлық, бақыт тілеймін
Бүкіл қазақ еліне!
