Усе творы Янкі Купалы прасякнуты дум-кай пра
свабодную Беларусь, пра вольнага і не-залежнага беларуса. Янка
Купала марыў аб тым, каб у яго суайчьгннікаў абудзілася па-чуццё
годнасці, павагі да сябе. Пачуццё, па-хаванае пад цяжарам гаротнага
стаяовішча. Ме-навіта такой — смелай, мужнай, з пачуццём годнасці
— намаляваў Купала галоўную гераі-ню паамы «Бандароўна».
Падзеі, апісаныя ў творы, адбываліся на Ук-раіне.
Пану Патоцкаму — багатаму, дэспатыч-наму, самаўшўненаму і разбэшчанаму
— пры-глянулася дачка бедняка Бандарэнкі Бандароўна. На яго
нахабныя прапановы і дзеянні дзяўчы-на адказала аплявухай. Пана
Патоцката такі ўчыяак бяднячкі моцна пакрыўдзіў. Больш таго>
ен быў проста раз'юшаны: як магла галадран-ка так дрынізіць
яго перад іншымі?! НаставІў-шьг перад дзяўчынай поўныя сталы
смачнай ежы, Патоцкі прапанаваў ей выбар:
— Ну, што воліш сабе выбраць,
Пышная паненка:
Ці ў бяседзе засядаці
Вось пад гэтай сценкай
I са мною піць, гуляці,
Цочкі каратаці?
Ці наеекі косці парыць
У зямельцы маці?
Доўга думаць Бандароўна не стала, бо бацькі
з маленства навучалі яе быць сумленнай. Дзяў-чына засвоіла,
што грошы — гэта не самае га-лоўнае ў жыцці, што за іх шчасця
і душэўнага спакою не купіш. Жыць з панам Патоцкім, ку-пацца
ў яго багацці, бавіць разам з ім час, па-мяняўпш на ўсё гэта
сваю дзявочую годнасць, сумленне і душэўную свабоду, Бандароўна
не згадзілася. Яе адказ — выклік не толькі пану Патоцкаму, а
ўсім тым, хто за грошы і багацце гатоў прадаць сваё сумленне:
— Не такую, ясны пане, Бачыш прад сабою,
Што захоча чэсць і славу Прадаваць з табою...
— Дужы ты з сваім багаццем, А я сілы большай, — За
мной праўда і народ мой, За табой жа — грошы!
Не скарылася Бандароўна, яна выбрала смерць.
Аўтар захапляецца ўчынкам сваёй гераіні, хоча
бачыць такім увесь народ.
Аўтар адносіцца да Бандароўны з павагай і замілаваннем. Прыгажосць
і чысціня яе душы суладна прыгажосці знешняй. Гэта робіць воб-раз
Бандароўны я'шчэ больш прывабным.