Пераказ: Дняпроўская чайка - Экзаменационные изложения и пересказы для 11 класса по белорусскому языку.

Чайка, раптам склаўшы крылы, куляю падае ў траву. Мо-мант — і яна ўжо зноў у паветры. У яе дзюбе трапеча рыбка, а да рыбкі ад Казіміравага вудзільна цягнецца леска.

Чайка праглынула рыбку, і цяпер сама пачапілася на кру-чок. Яна лётае па крузе над кустом, адчайна ўзмахваючы кры-ламі, а разгублены Казімір трымае вудзільна ў руках, не ве-даючы што далей рабіць.

— Цягні яе да сябе, — раю я.
Казімір пачынае цягнуць леску да сябе, але чайка, змораная

барацьбой і болем, сама садзіцца і зашываецца ў густы корч травы, так што мы ледзь дастаём яе адтуль. У яе распушчаны крылы, дзюба разяўленая і ўся ў крыві. Вушка кручка ледзь

відаць у самым горле.

— Ай-яй, — стогне Казімір, трымаючы ў руках птушку. — I як жа гэта я не паспеў яе адагнаць?.. А ў яе там, у траве, дзе-небудзь гняздо і малыя птушаняты. Самы той час, калі яны выводзяцца. Вось, значыць, і птушаняты загінулі. А яна, ві- даць, матка — няйначай.

— Птушаняты не загінуць, — кажу я. — Іх будзе самец карміць, калі толькі гэта самка.

Чайка ў гэты час уздрыгвае, спрабуючы вырвацца з Казіміравых рук.

— Ах ты, небарака, — уздыхае Казімір.

Кроў ідзе і ідзе з разяўленай дзюбы. Яна кроплямі капае на Казіміравы рукі. Раптам твар старога Казіміра яснее. Гледзя-чы на мяне сваімі прыжмуранымі вачыма, ён раптам загадвае:

— Перарэзвай леску. Ды хутчэй жа! Гэта ж у нас у мястэчку ёсць ветурач. Ён гэты кручок ураз дастане.

Я перарэзваю леску. Мы ўдвух прабіраемся лугам да мястэчка.

Двор ветбальніцы шырокі і прасторны. Мы заходзім у пры-ёмны пакой, і Казімір адразу накіроўваецца да дзвярэй з над-пісам «Урач». Я іду следам за ім. У пакоі за сталом сядзіць па-жылы мужчына ў белым халаце.

Мужчына адрываецца ад папер і адразу нацэльваецца вачыманачайку.

Казімір торапка растлумачвае. I чым болып ён гаворыць, тым болып на твары ва ўрача расплываецца дабрадушная задаволенасць.

• Та-ак, — кажа ён. — Гэта добра, што вы яе да мяне прынеслі.

Ен разглядвае чайку.

— Табе што ж, знелюбела над Дняпром лётаць, што ты на вуду кінулася? — гаворыць ён, разглядаючы разяўленую яе
дзюбу. — Чайка — гэта паэзія мораў, рэчак, азёр. Пра яе нават песня складзена вельмі жаласлівая. А цяжкавата табе, мілая мая. Ну нічога, выратуем. Давядзецца аперацыю зрабіць.Будзем, мілая, горла табе рэзаць, кручок дастанем, а тады зноў горлазашыем. А вы,таварышы, пабудзьцеў прыёмным пакоі.

Потым дзверы расчыняюцца і, трымаючы ў руках чайку, выходзіць урач. Напалоханая чайка ўвесь час варочае галавою і разяўляе дзюбу, але адтуль ужо не цячэ кроў.

— Прымайце хворую. Сёння гэтая прыгажосць Прыдняпроўя есці не будзе. Заўтра дайце ёй дробную рыбу — найлепш малькоў. Праз шэсць дзён прынясіце — я здыму ёй швы.

На сёмыя суткі мы забіраем яе з клеткі і нясём да ўрача. I вось — шво знята.

• Куды вы яе цяпер дзенеце?
• Занясём на той самы бераг і выпусцім, — адказвае Казі-мір. — Там у яе блізка гняздо.
• Вось і добра, — кажа ўрач.

На тым беразе, дзе лавілі рыбу, развязалі птушцы крылы. Нейкі час чайка стаіць, не разумеючы, што з ёю робяць. А Пры-дняпроўе вабіць і кліча яе. (479 слоў)

Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь. Зборнік экзаменацыйных матэрыялаў па беларускай мове для агульнаадукацыйных устаноў (ўзровень агульнай сярэдняй адукацыі). Тэксты для пераказаў. 2007

Отсканировано и вычитано Андреем Суворовым