Пераказ: Міхасёвы пралескі - Экзаменационные изложения и пересказы для 11 класса по белорусскому языку.

«Цікава, адкуль гэта ўзялася ў клеці ласіная шкура? — ду-мае Данілка. — А можа, бацька знайшоў гэтую шкурку ў лесе ці адабраў у якога браканьера? Дык чаму ён не расказаў тады пра гэта Данілку? Ён жа ведае, што Данілка — першы памоч-ніклеснікадзядзькіЯўхіма. А штокалібацькасам?Не,не!» — Данілка адганяе ад сябе гэтую думку. Ён любіць свайго бацьку і не хоча думаць пра яго дрэнна.

— Аб чым жа гэта ты так моцна думаеш, сынок? — усміхаеццамаці.

— Хачу разгадаць, адкуль у нашай клеці ласіная шкура ўзялася? Хто яе там схаваў?

Маці спалохана азіраецца і сярдзіта шэпча:

• Ціха ты, дурніца! Пачуе хто, дык і сораму і бяды не абя-рэшся праз гэтую шкуру.
• Няўжо бацька? — пытае ён ледзь чутна, і ў пытанні гэ-тым такая роспач, такая крыўда.
• Ён незнарок, — гаворыць маці.

Але Данілка ўжо не чуе яе слоў. Уся яго істота паўстае су-праць такога ўчынку.

А вось і бацька. Ён яшчэ здалёк вітае сына:

• Салют! Што новага, лясны гаспадар?
• Скажы, навошта ты лася забіў?

Бацька нейкую хвіліну маўчыць, хмурыцца, а пасля, нібы апраўдваючыся, гаворыць:

— Яна ж у балота ўскочыла, нагу зламала. Калі б не пры- стрэліў, дык яе б багна засмактала або ваўкі разарвалі.

— А хіба нагу нельга было вылечыць?
Голас Данілкі задрыжаў, пырснулі слёзы.

«Вось яна, тая ласіха», — думае Данілка, калі маці стаўляе на стол вялікую патэльню смажанага мяса.

— Я не буду есці гэтага мяса, мама. Дай мне кубак малака

з бульбай.

— А не дуры, хлопец! — злосна крычыць бацька. — Еш, кажу, а не то — папружку зніму!

Невядома, чым бы скончылася гэтая сутычка, каб за акном не пачуўся голас Андрэйкі:

— Данілка, бяжым хутчэй да нас! Дзядуля з лесу малое ла-
сянятка прынёс. Знайшоў яго ля балота. А якое прыгожань-
кае, каб ты бачыў. Відаць, ад маткі адбілася. Мы з табою яго гадаваць будзем.

Пачуўшыгэта, Данілкавыскакваез-засталаі бяжыцьз хаты.

Хлопчыкі прыбеглі да лесніковай хаты. У сенцах яны ўбачылі дзеда Яўхіма. Ён сядзеў ля маленькага танканогага лася няціі торкаўямуў рот соску, надзетую на бутэльку з малаком. Ласяня спалохана пазірала на яго вялікімі бліскучымі вачыма і ніяк не хацела смактаць соску. Тады дзед Яўхім злаўчыўся і пырснуў на ружовы язычок крыху малака. Адчуўшы яго смак, ласянятка ўхапілася за соску і пачало прагна смактаць.

— Ну вось і добра, вось і малайчына, — прагаварыў дзед
Яўхім. — От каб нам злавіць таго паганца, які загубіў тваю
маці, мы б з яго самога скуру злупілі, — злосна сказаў ляснік.

• А мо ён незнарок? — глуха прамовіў Данілка.
• Як гэта незнарок? — абурыўся ляснік. — Мяса ласінага, гад, захацеў. А тое, што малое асіраціў, красу лесу загубіў, яму і гора мала.

Цяжка было на сэрцы ў Данілкі, калі ён увечары вяртаўся дадому. Ён чамусьці адчуваў сябе зусім маленькім і асіраце-лым, як тое кволае ласянятка. Бацька, з якім так добра сябра-ваў, стаў раптам нейкім чужым.

Апынуўшыся ля свайго двара, Данілка стаіўся пад старой высокай таполяй.

— Час вячэраць. Дзе ж ён дагэтуль бегае, не еўшы? — пытае бацька, і ў голасе яго чутна трывога.

Данілка пакідае сваю хованку, адчыняе веснічкі і ідзе насу-страч бацьку.

• Данілка, сынок! — радасна ўскліквае бацька і прыгорт-вае сына да сябе. Данілка, захліпаючыся ад слёз, горача шэпча:
• Татка, ты ніколі больш не будзеш крыўдзіць лясных жы-хароў? Праўда,татка?
• Ніколі, сынок, ніколі!

Голас бацькі гучыць цвёрда, як клятва, і ў Данілкі на сэрцы адразу робіцца лягчэй.

Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь. Зборнік экзаменацыйных матэрыялаў па беларускай мове для агульнаадукацыйных устаноў (ўзровень агульнай сярэдняй адукацыі). Тэксты для пераказаў. 2007

Отсканировано и вычитано Андреем Суворовым