Пераказ: Максімка - Экзаменационные изложения и пересказы для 11 класса по белорусскому языку.

Новае месца працы Нінінага таты — сямігадовая школа ў Замчышчы. Дзяцей у школе шмат, бо сюды ходзяць і вучні пятых-сёмых класаў з суседніх вёсак, дзе школы толькі пачат-ковыя. Іван Рыгоравіч з Нінай сталі на кватэру да старой, даў-но аўдавелай бабулі Хрысціны. Хата невялікая, але — на дзве палавіны, у другой, як тут гавораць, «чыстай», і пасяліўся но-вы настаўнік. Баба Хрысціна — цётка негаваркая, норавам — строгая, любіць парадак, каб усё было дагледжана, прыбрана, вымыта, у яе нават мянушка не якая-небудзь крыўдная, а га-наровая — «чысцюля». Ніне чысціня і парадак падабаюцца, яе мама таксама за гэтым вельмі сачыла. Але кепска тое, што баба Хрысціна не дазваляе Ніне вадзіць у хату дзяцей. У самой яе ўнукаў няма і яна, відаць, прывыкла да спакойнага, ціхага жыцця, — калі ніхто не замінае.

Вось і атрымалася, што з новымі сябрамі Ніна можа сустра-кацца для гульні-забавы толькі на вуліцы або ў хаце якой-не-будзь дзяўчынкі. Можа, з гэтай прычыны, што часта даводзіц-ца быць дома адной, Ніна дужа ўцягнулася ў чытанне кніг. Хоць вучыцца яшчэ толькі ў другім класе, а чытае ўжо зусім бегла, хутка, і кнігі ў школьнай бібліятэцы мяняе вельмі часта.

У тую незабыўную зіму, у самыя страшныя маразы дзеці ў школу не хадзілі: быў аб'яўлены, і надоўга, каранцін. Але настаў дзень, калі мароз крыху адваліўся, на дварэ памякчэла. I дзеці гэтай спрыяльнай акалічнасці не ўпускаюць. Вунь — бачыць Ніна праз акно — і Воўка цягне саначкі, пакоўзацца выйшаў. А саначкі ў Воўкі самыя лепшыя ў вёсцы — фабрыч-най работы, на металёвых палазках. Убачыла Ніна Воўку — і так жа ёй захацелася раптам пакоўзацца на саначках! Але сваіх у яе няма — ні саначак, ні лыжаў: тата яшчэ не купіў.

Ніна хуценька сунула ногі ў валёнкі, надзела паліто і шап-ку-вушанку, схапіла вязаныя рукавічкі і выбегла на вуліцу.

— Давай я цябе паважу! — падбягаючы да Воўкі, дружалюб- на прапанавала Ніна. — Давай! Аж туды — у канец вуліцы!

Хлопчык, было бачна, крыху разгубіўся ад такой нечаканай прапановы і адказаў не адразу.

— Ну ладна... Але толькі трохі...

Ён усеўся на санкі, крыху падкурчыўшы ногі, а рукамі ўча-піўся за крайнія планачкі насцілу.

Ніна уподбег пацягнула, а дзе вуліца хоць трохі ішла ўніз — дык і бегма. Дзяўчо імгненна разагрэлася, расчырванеліся шчокі, разгарэліся — ад задавальнення, ад радасці — вочы. А яшчэ і ад думкі, ад надзеі, можна нават сказаць — ад упэўне-насці, што Воўка наўзамен пакатае і яе, абавязкова пакатае, ну а як жа! Спярша — яна яго, а тады — ён яе, а пасля можна і яшчэ раз памяняцца месцамі.

Ніна пракаціла Воўку далёка за апошнія хаты, не прыпы-няючыся, акуратна развярнулася, шчасліва зіркнуўшы пры гэтым на пасажыра. А са школьнага двара на вуліцу выйшаў сам дырэктар, Адам Ігнатавіч. Ніна і на яго кінула шчаслівы пагляд, сказала «добры дзень!» і трохі збянтэжылася.

• Вова! Ты гэта што? — спытаў у здзіўленні Адам Ігнатавіч. — Не ты Ніну, а яна цябе возіць? Ну і рыцар! Хіба рыцары гэ-так робяць, га?
• Дык я... Дык гэта... яна сама... — заапраўдваўся прыса-ромлены «рыцар».
• А мне зусім няцяжка! — выгукнула Ніна.

Воўка злез з санак і тузануў з рук дзяўчынкі павадок:

— Давай, мне ўжо трэба дадому!..

На твары Ніны можна было ўбачыць не проста здзіўленне, а разгубленасць.

• Воўка, — сказала, крыху заступіўшы яму дарогу, — а ты дай мне трохі пакатацца на саначках. Я адразу ж іх табе пры-цягну.
• Няможна, мама будзе сварыцца, — прагугнявіў Воўка.
• Я ім нічога не зраблю! Я буду асцярожна, не бойся! Трохі пакатаюся і прыцягну. Дай, Воўка, ну дай!
• Сказаў жа: няможна! — буркнуў насуплены гаспадар са-нак. Відаць, тое, што яго прысарамаціў дырэктар, ды не сам-насам, а пры Ніне, яму моцна сапсавала настрой і збудзіла не-прыязнасць да дзяўчынкі. Што трэба быць удзячным і за дабро плаціць узаемнасцю — гэтага хлапчук яшчэ не разумеў.

Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь. Зборнік экзаменацыйных матэрыялаў па беларускай мове для агульнаадукацыйных устаноў (ўзровень агульнай сярэдняй адукацыі). Тэксты для пераказаў. 2007

Отсканировано и вычитано Андреем Суворовым