Пераказ: Шчаслівая - Экзаменационные изложения и пересказы для 11 класса по белорусскому языку.

Абмёўшы гальнем 1 снег з чаравікаў, абтросшы шапку і па-літо ў сенцах, бяруся за клямку і заходжу ў цёплую хату. Па-куль распрануўся, памыўся з дарогі — стол ужо аж увагнуўся ад ежы: чаго толькі на ім няма!

Табе, шчодры сялянскі стол, хочацца сказаць ласкавае сло-ва. Я памятаю кожную метку на тваіх дошках: вось гэтыя шра-мы ад вострага нажа асталіся з таго часу, калі дзед крышыў на ім табаку, а бабуля — капусту; гэтыя кругленькія ямач-кі — сляды ад моцных арэшкаў, якія не тое што раскусіць, але і разбіць малатком было цяжкавата; а вось гэтыя зарубкі на тваіх ножках расказваюць, як растуць, падымаюцца ўверх дзе-ці — на адзін сантыметр, на два, натры...

Ты, моцны вясковы стол, заўсёды вытрымліваў вялікія пе-рагрузкі заручын, вяселляў, радзін, хрэсьбін. I не адзін госць, паддаўшыся шчодрасці медавухі, седзячы на лаве, міжволі схі-ляў да цябе сваю зацяжалелую раптам галаву, клаў паголеную дзеля свята шчаку на твае халаднаватыя выслізганыя міскамі ды кубкамі дошкі.

Ты прапах куляшом, аўсяным кісялём, капустаю, блінамі, талакном, бабкаю, клёцкамі ды бульбаю з грыбамі. I хоць сён-ня ўжо ў вёсках не пякуць свайго хлеба (навошта, калі што-дзень у краму прывозяць свежы), я веру, што ты ўсё яшчэ памя-таеш цеплыню і пах загарэлых, пасаджаных на кляновы ліст і ўкрытых бялюткім ручніком караваяў, якія толькі што вы-нялі з печы. Стол пэўна ж яшчэ не забыўся, як мой бацька па-чынаў новы каравай — нейкая ўрачыстасць прасвятляла ў тую хвіліну бацькаў твар, ён доўга, старанна абціраў нож, спраба-ваў пальцам, ці добра навостраны, потым браў круглы бохан леваю рукою, прыціскаў яго да грудзей, а праваю абганяў кру-гомладныакраец. У сялянбыласпрадвекувялікаяпавагаі па-шана да хлеба, які ім не так ужо лёгка даваўся, а таму, пэўна, нават такая звычайная, будзённая работа, як пачынанне нова-га каравая, узнімалася імі на вышыню абраду.

Стол, ты памятаеш і галодныя дні нашы, калі ў хаце, здава-лася, халадала ад бездапаможна парожняй печы. Ты ж ведаеш, як наша мама старалася хоць нечым скрасіць гэты час. Ей было дастаткова аднаго зубка часнаку і малюсенькай макулінкі здо-ру, каб у нашай хаце запахла, як на коляды: патоўчанае ўсё гэта разам так добра здобрывала суп, дзе крупіна за крупінаю ганялася, што мы ніяк не маглі адарвацца ад міскі. А калі заходзіў з вуліцы нехтачужы, дык абавязкова пытаўся:

• Дзе гэта ты, Вулляна, каўбас панабрала? На ўсю вуліцу пахне.

А ты ж, мусіць, памятаеш, калі мы, перажыўшы самы го-лад, нарэшце, варылі маладую бульбу-скараспелку. Як сядзелі мы вакол цябе, вакол чыгунка з бульбаю, з якога валіла пах-кая пара. Памятаеш, і не наеўшыся як след, мы клалі лыжкі — кожны пакідаў іншаму: цётка пакідала Пашы, Паша — Ніне, Ніна — мне, а я — зноў цётцы.

I цяпер вось мы можам сабрацца ўсе ў госці, пасядзець за тым жа сталом, успомніць, як дружна мы жылі, але тое, раней-шае, ужо ніколі не зможа вярнуцца. I нічога не паробіш — птушкі, што вылецелі з аднаго гнязда, вярнуцца ўсе ў яго зноў не змогуць: ім трэба рабіць новыя, свае гнёзды. (475 слоў)

Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь. Зборнік экзаменацыйных матэрыялаў па беларускай мове для агульнаадукацыйных устаноў (ўзровень агульнай сярэдняй адукацыі). Тэксты для пераказаў. 2007

Отсканировано и вычитано Андреем Суворовым